Casilda Iturrizar parkea

Casilda Iturrizar parkea
43°15′57″N 2°56′28″W / 43.2658°N 2.9411°W / 43.2658; -2.9411
Beste izenak	Bilboko Parkea, Zabalguneko parkea, Hiru nazioen parkea (1937-1945),
Helbidea	Abandoibarra
Udalerria	Bilbo,  Bizkaia
Mugak	Jesusen Bihotzaren plaza, Abandoibarra etorbidea, Leizaola lehendakariaren etorbidea, Euskadi plaza, Bilboko Arte Ederretako Museoa eta On Diego Lopez Haroko kale nagusia
Tamaina	115.200 m²
Sortze-data	1920, 1912an eraikitzen hasia

Casilda Iturrizar Parkea, Ahateen Parkea ezizena duena, Bilboko erdigunean dagoen parke nagusia da, Abandoko barrutian dago, Abandoibarra eremu eta Indautxu auzoaren artean. XX. mendearen erdira arte, Zabalguneko parkea eta Bilboko parkea esaten zitzaion, hiriko parke bakarra zen eta.

Elementuak eta diseinua

Parkeak 115.200 m² ditu gaur egun, 2006ra arte 30.000 m² gutxiago zituen.^[1][2] Aintzira du erdialdean eta bertan ahate, zisne eta bestelako hegaztiak bizi dira. Aintziratik gertu pergola bat dago eta Bilboko Aste Nagusian hainbat kontzertu antolatzen dira pergolaren inguruan. Bilboko Arte Eder Museoa parkearen lurretan eraiki zen.

Diseinatzaileek estilo erromantikoa eta Frantziako lorategiena konbinatu nahi izan zutenez zumardi zuzenak, lorategi botanikoa, bidezidorrak, urmaelak, iturriak jartzea pentsatu zuten hasieran. Geroago elementu berriak gehitu ziren, hala nola, kirola egiteko gunea (saskibaloi kantxa...), haurrentzako jolas-parkea (zaldiko-maldikoa...) eta Juan de Ispizuak egindako pergola.^[1][3]

Izena

Izena Casilda Iturrizar (1818-1900) bilbotar ongilearen omenez darama.

Mugak

Mendebaldean, Jesusen Bihotzaren plaza eta Abandoibarra etorbidea; iparraldean, Leizaola lehendakariaren etorbidea eta Euskadi plaza; ekialdean Bilboko Arte Ederretako Museoa; eta hegoaldean On Diego Lopez Haroko kale nagusia.

Historia

Bilboko zabalgunearen inguruan honelako parke bat egitea bazegoen pentsatuta 1876an ere, baina lanak ez ziren onartu 1907ra arte, eta hasi 1912an hasi ziren. Ricardo Bastida arkitektoa eta Juan de Eguiraun ingeniaria izan ziren proiektuaren arduradunak. 1920an inauguratu zen.^[3] Hasieran "Zabalguneko parkea" izenarekin ezaguna zen. Gero urte batzuetan "Hiru nazioen parkea" izena hartu zuen (gerra zibileko Francoren aliatuak izan ziren Alemania, Italia eta Portugali aipamena eginez). 1945ean "Casilda Iturrizar parkea" izendatu zuten (“Parque de Doña Casilda”).^[2] 2006ko martxoaren 28an 30.000 m² gehitu zizkioten parkeari.

Zuhaitzak

71 espezietako 885 zuhaitz daude parkean. Jatorriari erreparatuta bost kontinenteetako zuhaitzak aurkitu daitezke, horien artean bananondoak, palmondoak, makalak, ezkiak, zedroak, haritzak, pagoak, urkiak, altzifreak, astigarrak, ginkgoak, eta gainera Asiako Hego-Ekialdeko kanforrondo bat, Japoniako basaerramu bat, ekialdeko tuia bat, amodio-zuhaitz bat, ebano bat, letania bat, indigaztainondo bat (ehun urtetik gorako zuhaitza), ereinotz bat eta gorosti bat.^[4]

Monumentuak

• Casilda Iturrizarren omenezko monumentua.
• Adolfo Guiardi monumentua
• Arriagaren monumentua
• Farolen basoa

Iruditegia

• 
  Pergola.
• 
  Parkeko iturria.
• 
  Arriagaren monumentua
• 
  Casilda Iturrizarren omenezko monumentua.
• 
  Parkeko irudia atzean Iberdrola dorrea ikus daitekeelarik.
• 
  Farolen basoa

Erreferentziak

Ikus, gainera

• Bilboko Arte Ederren Museoa
• Casilda Iturrizar

	Bilboko parkeak
Albia lorategia • Ametzola parkea • Areatzako parkea • Casilda Iturrizar parkea • Erruki Etxeko parkea • Eskurtze parkea Etxebarria parkea • Europa parkea • Gernika lorategia • Ibaieder parkea • Ingelesen Landako parkea • Miribilla parkea • Sarriko parkea

Kanpo estekak