Koloniako katedrala

Koloniako katedrala
Hohe Domkirche St. Petrus
UNESCOren gizateriaren ondarea
Egunez   Gauez   Barnealdea   Sarrera   Planoa  Irudi gehiago
Kokapena
Estatu burujabe	Alemania
Alemaniako estatua	Ipar Renania-Westfalia
Eskualdea	Kolonia
Hanseatic city	Kolonia
Koloniako barrutia	Cologne-Innenstadt
Koloniako auzoa	Altstadt-Nord
Koordenatuak	50°56′29″N 6°57′30″E / 50.9414°N 6.9583°E / 50.9414; 6.9583
Historia eta erabilera
Gizateriaren Ondarea arriskuana	2004 - 2006
UNESCOko Mundu Ondare Gunearen artxiboaren zuzenketa	2008
Izenaren jatorria	Petri
Erlijioa	katolizismoa
Elizbarrutia	Koloniako artxidiozesia
Izena	Petri
Arkitektura
Estiloa	arkitektura gotikoa Arte gotikoa
Dimentsioak	86,25 () × 144,5 () m kanpandorre: 157 () m
Azalera	258 ha
Ordezkatzen du	Hildebold-Dom (en)
Gizateriaren ondarea
Irizpidea	(i), (ii) eta (iv)
Erreferentzia	292bis eta 292
Eskualdea[I]	Europa eta Ipar Amerika
Izen-ematea	1996 (XX. bilkura)
911
Bisitariak urtean	5.000.000
Webgune ofiziala
↑ UNESCOk egindako sailkapenaren arabera

Koloniako katedrala (alemanez: Kölner Dom, ofizialki Hohe Domkirche Sankt Petrus, euskaraz: «Done Petri Goi Eliza-katedrala») Alemaniako Kolonia hiriko eliza katolikoa eta Koloniako artxidiozesiko katedrala da. Hiriaren erdialdean dago, Rhin ibaiaren ertzetik 250 metrora. XIII. mendean hasi zen eraikuntza, estilo gotikoan, eta XIX. mendean amaitu, estilo neogotikoan. 157 metroko garaiera dauka, eta munduko eraikinik garaiena izan zen 1884an Washington monumentua amaitu zen arte. UNESCOk Gizateriaren ondare izendatu zuen 1996an^[1].

Historia

Lurzoruaren azpian erromatar eta karolingiar aztarnak topatu dira. Egungo katedralaren lehen proiektuak lehenago egin baziren ere, 1248 arte ez ziren hasi eraikuntza lanak eta, hasiera-hasieratik, frantses gotikoa garatzea eta gainditzea izan zuten xede. Gogoangarria da, esate baterako, mendebaldeko fatxadaren proiektua: 1300 inguruan marraztutako lau metro altu baino gehiagoko pergamino bat da, zeinetan mendebaldeko fatxadaren proiektua xehetasun guztiz islatua agertzen den^[2].

Nolanahi ere, katedrala ez zen Erdi Aroan amaitu, baina ez teknikaren edo artearen arloan soluziorik ez zutelako, baizik eta dirurik ez zegoelako. Hori zela-eta, eraikuntza lanak 1510ean eten ziren. 1560an katedralaren kabildoak behin-betiko utzi zion diru laguntzak biltzeari. Ordutik aurrera, eta mendeetan zehar, amaitutako zatia erlijio eginkizunetarako erabili zen. XIX. mendean, Frederiko Gilen IV.a Prusiakoak gogoz bultzatu zituen katedralaren eraikuntza lanak. 1842ko irailaren 4an ezarri zen eraberritze lanen lehen harria, eta 1880ko urriaren 15ean inauguratu zen.

Bigarren Mundu Gerrako bonbardaketetan kalte handiak jasan zituen, gangetan eta ipar-mendebaldeko dorrean batez ere, baina Erdi Aroko artelanak gorde ahal izan ziren. Gerra ostean berreraikitzeari ekin zitzaion, eta lan nagusiak 1956an amaitu ziren^[3]. Beti ere, eraikina etengabeko eraberritze lanetan murgildurik dago, airearen kutsadurak eta usoek kalte egiten baitiote harriari. Eraikuntzan hiru harri mota erabili ziren, eta horietako bat da gehien hondatzen dena. Beste harri mota bat, berriz, belztu egiten da.

Iruditegia

• 
  Katedrala amaitu gabe 1856an
• 
  Suntsitutako tankea katedralaren ondoan 1945ean
• 
  Airetik ikusia
• 
  Barnealdea
• 
  Hiru erregeen aldarea, 1500 inguru
• 
  Hiru erregeen erlikia ontzia, XIII. mendea

Erreferentziak

Kanpo estekak

• Koloniako katedralaren webgunea (Alemanez) (Ingelesez) (Gaztelaniaz)

• Datuak: Q4176
• Multimedia: Cologne Cathedral / Q4176