Musikologia

Musikologia (grezierazko μουσική (mousikē), musika, eta -λογία (-logia) ikerketa hitzen lotunea) musikaren alderdi desberdinak jakintzaren eta teoriaren ikuspegitik ikertzen dituen jakintzaren alorra da.^[1] Herrialde bakoitzean arlo ezberdinak jorratzen ditu, adibidez, herrialde anglosaxoietan musika-teoria ez dago musikologiaren barnean. Musikologian adituak direnei musikologo diete.

Musikologiaren Historia

Musikologiaren sustraiak Antzinako Grezian daude, non musika, filosofiaren eta matematiken ikuspegitik aztertzen zen. Platon eta Aristoteles bezalako pentsalariek musika eta haren eragina aztertu zituzten, eta Pitagorasen teoriak musikaren matematikari buruzko lehen azterlanak bultzatu zituen.

Musikologia modernoaren oinarriak XVIII. eta XIX. mendeetan jarri ziren, non musika ikasketak unibertsitate eta kontserbatorioetan sartzen hasi ziren. Johann Nikolaus Forkel-ek, adibidez, musika historiako lehen ikerketa kritikoak idatzi zituen, eta XIX. mendearen amaieran Guido Adler-ek musikologia diziplina akademiko gisa formalizatu zuen.

Musikologiaren Azpiarloak

Musika Historia

Musika historia musikaren eboluzioa aztertzen duen arloa da, garaian garaiko musika-estiloak, konpositoreak eta interpretazio-praktikak dokumentatuz. Musika historialariek iturri historikoak aztertzen dituzte, hala nola eskuizkribuak, partiturak, eta bestelako dokumentuak, musikaren garapena ulertzeko. Musika historiak hainbat garai eta estilo aztertzen ditu, hala nola musika gregorianoa, barrokoa, klasikoa, erromantikoa eta garaikidea.

Musika Teoria

Musika teoria musikaren egitura eta osagaiak aztertzen dituen arloa da, hala nola harmonia, erritmoa, melodia, forma eta tonalitatea. Musika teorikoek musika lanak aztertzen dituzte, horien analisi teknikoa eginez eta musika-sistemak eta -printzipioak garatuz. Musika teoria esentziala da konpositore, interprete eta irakasleentzat, musikaren funtzionamendua sakonki ulertzeko aukera ematen baitu.

Etnomusikologia

Etnomusikologia musika eta kultura harremanetan jartzen dituen arloa da. Etnomusikologoek mundu osoko musika-tradizioak aztertzen dituzte, fokua musika-praktika eta -eremu ez europarretan jarrita. Etnomusikologia ikuspegi antropologikotik hurbiltzen da musikari, aztertzen diren musika-praktiken testuinguru sozial, kultural eta historikoa kontuan hartuta. Lan etnografikoek, hala nola elkarrizketak, grabazioak eta behaketak, garrantzi handia dute arlo honetan.

Musika Psikologia

Musika psikologia musikaren pertzepzioa, kognizioa eta eragina aztertzen dituen arloa da. Musika psikologoak interesatzen zaie musikaren entzuketa-prozesuak, musika-emozioak, eta musikak pertsonen garunean eta portaeran duen eragina. Esperimentu psikologikoak eta neurozientzia-teknikak erabiltzen dituzte musikaren efektuak ikertzeko.

Musika Analisia

Musika analisia musika lanen egitura eta edukia aztertzen duen arloa da. Analisi formalak, armonikoak, melodiakoak eta erritmikoak egiten dira, konposizioaren printzipioak eta teknikak ulertzeko. Musika analisian hainbat metodo erabiltzen dira, hala nola Schenker analisia, set teoriaren analisia eta post-tonal analisia.

Musikologia eta Teknologia

Azken hamarkadetan, teknologiaren aurrerapenek musikologia ere eraldatu dute. Ordenagailuek eta software bereziek musika analisi konplexuak errazago egin ditzakete, eta datu-base digitalek musika eskuizkribu eta partiturak eskura jartzen dituzte mundu osoko ikerlarientzat. Digitalizazioak eta internetek musika iturriak partekatzea eta eskuratzea erraztu dute, ikerketa mugak zabalduz.

Adibidez, "Humdrum Toolkit" bezalako software tresnek musika analisia errazten dute, eta "Music Information Retrieval" (MIR) teknologiek musika datu-baseen azterketa automatizatua ahalbidetzen dute. Halaber, teknologia berriek musika interpretazio historikoak berreskuratzea eta aztertzea ere posible egiten dute, adibidez, antzinako grabazioak digitalizatuz eta analizatuz.

Musikologia eta Interdisziplinaritatea

Musikologia diziplina interdisziplinarioa da berez, eta hainbat jakintza-arlo hartzen ditu barne. Musikologoek beste arlo batzuetako ezagutzak ere baliatzen dituzte, hala nola historia, antropologia, filosofia, matematika, psikologia eta neurozientzia, musika fenomenoak sakonki ulertu ahal izateko.

Adibidez, musika psikologiak eta neurozientziak musikaren eta garunaren arteko harremanak aztertzen dituzte, musika emozioen eta pertzepzioaren mekanismoak ulertzeko. Beste alde batetik, antropologiak eta etnografiak musika eta kultura harremanak aztertzen dituzte, musika-praktikak eta eremu ez europarrak ulertzeko.

Erreferentziak

Kanpo estekak

• Datuak: Q164204
• Multimedia: Musicology / Q164204