Zeami Motokiyo

Zeami Motokiyo
Bizitza
Jaiotza	Iga Province (en) , 1363
Herrialdea	Japonia
Heriotza	Japonia, 1443ko irailaren 1a (79/80 urte)
Familia
Aita	Kanami
Seme-alabak	ikusi Motomasa Jūrō (en) iníon Zeami Motokiyo (en)
Familia	ikusi Komparu Zenchiku (en) (mukoyōshi (en) )
Hezkuntza
Hizkuntzak	japoniera
Jarduerak
Jarduerak	aktorea, antzerkigilea, filosofoa, idazlea, antzerki aktorea, antzerki enpresaburua, musikagilea eta aesthetician (en)

Zeami Motokiyo (japonieraz: 世阿弥 元清^?) (c. 1363 – c. 1443), baita Kanze Motokiyo (japonieraz: 観世 元清^?) ere, antzerkiko aktore eta idazle japoniarra izan zen, bere aitarekin batera Nō antzerkia sortu zuena.

Aktore moduan

Zeamik Kan'ami bere aita izan zuen antzerki irakaslea, hau aktorea ere bazen. Aita eta semeak Nō antzerkiaren oinarriak finkatu zituzten. 1374an Kan'amiren konpainiak Ashikaga Yoshimitsu shogunentzat gortean lan egin ondoren, shogunak Zeamiri eskatu zion gortean geratzea. Hantxe shogunen maitale bilakatu zen, shudo tradizioa jarraituz.

Lanak

Ikerlariek 50 antzelan inguru egozten dizkiote Zeamiri, tartean Izutsu, Hagoromo (Luma-kapa), Koi no omoni (Amodioaren pisua) edo Atsumori.

Gainera, teoria liburuak ere idatzi zituen, nagusia Fūshi kaden (風姿花伝)— baita Kadensho (花伝書) izenaz ezaguna ere— izanik.

Bibliografia

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Zeami Motokiyo

• On the Art of the No Drama: The Major Treatises of Zeami, 1984, M. Yamazaki (ar.), J. T. Rimer (itz.)
• The House Of Kanze, Nobuko Albery, 1985, Simon And Schuster, New York, ISBN 0-671-60520-8 (eleberria)
• Zeami's Style: The Noh Plays of Zeami Motokiyo, Thomas Blenman Hare, Stanford University Press, Stanford, 1986.
• The Flowering Spirit: Classic Teachings on the Art of Nō, Zeami, William Scott Wilson (itz.), Kodansha International, Tokio, 2006, ISBN 4-7700-2499-1 (Fūshi kaden itzulita)
• Zeami: Performance Notes, 2008, Tom Hare (itz.), Columbia University Press, ISBN 978-0-231-13958-8

• Datuak: Q169352
• Multimedia: Zeami Motokiyo / Q169352