Aelurognathus

Aelurognathus
Fossiel voorkomen: Laat-Perm
doorsnee schedel
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Synapsida
Orde:Therapsida
Infraorde:Gorgonopsia
Familie:Gorgonopsidae
Geslacht
Aelurognathus
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Portaal  Portaalicoon   Biologie

Aelurognathus is een geslacht van Therapsida of "zoogdierachtig reptielen" uit de familie van de Gorgonopsidae. Hij leefde in het laat-Perm in Zuid-Afrika. Het was een carnivoor die zijn prooien doodde met een krachtige beet in de keel of nek. Opvallend is het gebit, dat veel kenmerken van zoogdieren heeft zoals verschillende tanden. De sabeltanden zijn duidelijk te zien. Aelurognathus werd zo'n één meter lang en heeft misschien in groepen gejaagd. Er is geen direct bewijs dat Aelurognathus haar heeft gehad maar een vacht is wel waarschijnlijk.

Paleobiologie

Een gebroken tand naast het skelet van een dicynodont uit de Endothiodon-faunazone is toegeschreven aan Aelurognathus, wat aangeeft dat het een aaseter was. De botten van de achterkant van het skelet waren het meest verspreid, wat suggereert dat de Aelurognathus zich met de achterkant van het karkas voedden en de achterpoten ervan verwijderden om de zachte onderkant te bereiken. De kleine snijtanden van Aelurognathus geven aan dat het niet in staat was om botten te breken, maar waarschijnlijk wel om vlees van zijn prooi te scheuren zoals de moderne wilde hond Lycaon pictus . Bijtwonden op de botten van het skelet waren waarschijnlijk niet gemaakt door Aelurognathus en kunnen een aanwijzing zijn dat een ander roofdier de dicynodont heeft gedood.[1]

Classificatie

Aelurognathus was het eerste taxon uit de Rubidgeinae, een groep van grote vormen binnen de Gorgonopsia met een robuuste schedel, grote sabelachtige hoektanden, gezaagde tanden en een krachtige beet. Met het formaat van een wolf was Aelurognathus een relatief kleine vertegenwoordiger van deze groep.

Onderstaand cladogram is afkomstig van de fylogenetische analyse van Gebauer (2007):[2]

Gorgonopsia 

Aloposaurus




Cyonosaurus




Aelurosaurus


Gorgonopsidae

Scylacognathus




Eoarctops



Gorgonops




Njalila




Lycaenops




Arctognathus




Inostrancevia


Rubidgeinae

Aelurognathus




Rubidgea




Sycosaurus



Clelandina














Afbeeldingen

  • Schedel van Aelurognathus in het Museum für Naturkunde in Berlijn.
    Schedel van Aelurognathus in het Museum für Naturkunde in Berlijn.
  • De schedel van Aelurognathus.
    De schedel van Aelurognathus.
Bronnen, noten en/of referenties
  • Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Aelurognathus op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.

  1. Fordyce, N., Smith, R., Chinsamy, A. (2012). Evidence of a therapsid scavenger in the Late Permian Karoo Basin, South Africa. South African Journal of Science 108 (11/12). DOI: 10.4102/sajs.v108i11/12.1158. Geraadpleegd 24 mei 2020
  2. Phylogeny and evolution of the Gorgonopsia with a special reference to the skull and skeleton of GPIT/RE/7113 ("Aelurognathus"? parringtoni) Dissertation Universität Tübingen (2007) Geraadpleegd 24 mei 2020. Gearchiveerd op 22 juli 2012.