Luchtaanvallen op Jemen 2024

Op 12 januari 2024 lanceerden de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk, met steun van Australië, Bahrein, Canada en Nederland, een reeks kruisraketten en luchtaanvallen op doelen van de Houthi-beweging in Jemen als reactie op aanvallen op schepen in de Rode Zee door commando's van de Houthi's.^[1][2] De Houthi's hadden eerder verklaard dat hun aanvallen bedoeld waren om de Palestijnen te steunen tijdens de oorlog tussen Israël en Hamas in 2023/2024; de aanvallen van de Houthi's op schepen werden de dag voor de aanval veroordeeld door de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties.

De Amerikaanse president Joe Biden gaf opdracht tot de aanvallen en de Britse premier Rishi Sunak riep zijn kabinet bijeen om toestemming te geven voor Britse deelname.^[3] Amerikaanse functionarissen zeiden dat de aanvallen bedoeld waren om het vermogen van de Houthi's om Rode Zee-doelen aan te vallen aan te tasten en niet zozeer om leiders en Iraanse trainers te doden; de Houthi's zeiden dat er minstens vijf doden en zes gewonden waren.

Achtergrond

Met het begin van de oorlog tussen Hamas en Israël in oktober 2023, verklaarde de Hoogste Politieke Raad [en] de Houthi's zijn steun aan Hamas en begon aanvallen uit te voeren op commerciële schepen die de Rode Zee doorkruisten, vooral in de Bab el Mandeb, de smalle zeestraat die de Rode Zee verbindt met de Golf van Aden. Hoewel de Houthi's aanvankelijk beweerden dat ze alleen commerciële schepen als doelwit hadden die op weg waren naar Israëlische havens of een band hadden met Israël, begonnen ze al snel lukraak schepen als doelwit te nemen en probeerden ze ook schepen aan te vallen zonder waarneembare Israëlische banden.^[4]

In december 2023 startte een multinationale operatie Operation Prosperity Guardian (Bewaker van de Welvaart) in de Rode Zee om aanvallen van Houthi-commando's op schepen tegen te gaan, maar zonder aanvallen op het vasteland.^[5]

Op 3 januari 2024 stelden de Verenigde Staten en een groep landen een ultimatum aan de Houthi's om hun activiteiten te staken.^[6]

Een dag voor de aanval nam de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties een resolutie aan waarin de activiteiten van de Houthi's in de Rode Zee werden veroordeeld, waarbij Rusland, China, Algerije en Mozambique zich van stemming onthielden.^[7]

De aanvallen (door de Houti's) hebben schade toegebracht aan schepen die door de Rode Zee voeren, maar tot nu toe (20 januari 2024) zijn er geen bevestigde gewonden (op commerciële schepen). Maar veel rederijen leiden hun schepen om via de veel langere route rond Zuid-Afrika, terwijl andere stijgende verzekeringspremies moeten betalen.^[8]

Aanvallen

De eerste raketaanvallen door de VS en het VK vonden plaats in de vroege ochtend van 12 januari 2024 (Jemenitisch tijd). Er werd ondersteuning geboden door Nederland, Australië, Canada en Bahrein waarbij geen raketten werden gelanceerd.^[9]

Na de aanvallen van 12 januari werden de aanvallen voortgezet door de VS met kleine operaties sindsdien en op 24 januari vond de tweede grote operatie van de VS en het VK plaats.^[10]

Een derde gezamenlijke aanval door Amerikaanse en Britse strijdkrachten met de inzet van geleide precisiebommen vond plaats op 3 februari 2024.^[11][12]

Op 24 februari 2024 (23:50 uur Jemenitisch tijd), na een golf van aanvallen door de Houthi-militie op schepen in de Rode Zee en de Golf van Aden, vielen de VS en het VK meerdere locaties in Jemen aan in hun vierde gecombineerde operatie.^[13][14] De luchtaanvallen werden uitgevoerd met steun van Canada, Australië, Bahrein, Denemarken, Nederland en Nieuw-Zeeland.^[15]