Apoloniusz z Pergi

Apoloniusz z Pergi
Απολλώνιος ο Περγαίος
ilustracja
Data urodzenia

ok. 260 p.n.e.

Data śmierci

ok. 190 p.n.e.

Zawód, zajęcie

matematyk i astronom

Multimedia w Wikimedia Commons

Apoloniusz z Pergi (stgr. Ἀπολλώνιος ὁ Περγαῖος, Apollonios hoe Pergaios; ur. ok. 260 p.n.e., zm. ok. 190 p.n.e.[potrzebny przypis]) – starogrecki matematyk i astronom, znany z badań nad geometrią krzywych płaskich.

Życiorys

O jego życiu wiadomo niewiele. Studiował matematykę w Szkole Aleksandryjskiej u uczniów Euklidesa. Najbardziej aktywny naukowo był około 210 r. p.n.e. Działał na terenie Aleksandrii[1] i Pergamonu[potrzebny przypis].

Dorobek badawczy

Trzeci z wpływowych matematyków starożytnej Grecji, po Euklidesie i Archimedesie[2]. W starożytności nazywano go „Wielkim Geometrą”[potrzebny przypis]. Apoloniusz interesował się głównie geometrią, a zwłaszcza krzywymi stożkowymi. Napisał traktat Stożkowe (stgr. Κωνικά, Konika), w którym opisał krzywe jak elipsa, parabola i hiperbola oraz nadał im nazwy[1]. Wprowadził też blisko powiązane z hiperbolą pojęcie asymptoty[1]. W dziele tym naukę o krzywych stożkowych doprowadził prawie do poziomu nowożytnego[3]. Stworzył podwaliny geometrii analitycznej[4]. Opisał też problem Apoloniusza konstrukcji okręgu stycznego do trzech zadanych.

W astronomii Apoloniusz zajmował się badaniem ruchu Księżyca i teorią epicykli[1]. Jego księgi tłumaczyli matematycy nowożytni, m.in. Viète, Halley, Fermat, Hilbert[potrzebny przypis].

Przypisy

  1. a b c d Apoloniusz z Pergi, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-10-06] .
  2. Krysicki (red.) 1989 ↓, s. 23.
  3. Krysicki (red.) 1989 ↓, s. 24.
  4. Krysicki (red.) 1989 ↓, s. 25.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

  • ISNI: 0000000449424891
  • VIAF: 64800866, 161158790508338850155, 78773660, 184160307237457740254, 670144647679987352923, 197160307237157740265, 6188159248582904870009, 282230792, 297629460, 299656605
  • LCCN: n84003189
  • GND: 11864548X
  • NDL: 01167304
  • LIBRIS: jgvxxj8222sj210
  • BnF: 12315308z
  • SUDOC: 032049226
  • SBN: MILV095618
  • NLA: 35798070
  • NKC: jn20000400035
  • BNE: XX1194352
  • NTA: 06939766X
  • BIBSYS: 90115659
  • CiNii: DA0216088X
  • Open Library: OL246675A
  • PLWABN: 9810634895105606
  • NUKAT: n2004098404
  • J9U: 987007511667605171
  • PTBNP: 1785185
  • CANTIC: a1004114x
  • LNB: 000177231
  • NSK: 000083917
  • BNA: 000046485
  • ΕΒΕ: 169411
  • LIH: LNB:CUnM;=Bp
  • PWN: 3870415
  • Britannica: biography/Apollonius-of-Perga
  • Treccani: apollonio-di-perge
  • Universalis: apollonios-de-perga
  • БРЭ: 1824576
  • NE.se: apollonios-från-perga
  • SNL: Apollonios_fra_Perga
  • Catalana: 0004533
  • DSDE: Apollonios_fra_Perge
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 3348
Identyfikatory zewnętrzne:
  • MacTutor: Apollonius