Franz Marc

Ten artykuł dotyczy Franza Marca. Zobacz też: inne znaczenia słowa „Marc”.
Franz Marc
Ilustracja
Imię i nazwisko

Franz Moritz Wilhelm Marc

Data i miejsce urodzenia

8 lutego 1880
Monachium

Data i miejsce śmierci

4 marca 1916
Verdun

Narodowość

niemiecka

Dziedzina sztuki

Malarstwo

Epoka

Ekspresjonizm

Faksymile
Multimedia w Wikimedia Commons
Niebieski Koń I
Tablica pamiątkowa znajdująca się na domu przy ulicy Schillerstraße w Monachium, w którym urodził się Franz Marc

Franz Marc (ur. 8 lutego 1880 w Monachium, Niemcy, zm. 4 marca 1916 w Verdun, Francja)[1] – niemiecki malarz i współzałożyciel ugrupowania artystów-ekspresjonistów „Błękitny Jeździec” (Der Blaue Reiter).

Życiorys

Uchodzi za pierwszego przedstawiciela ekspresjonizmu w Niemczech. W latach 1900–1903 studiował sztukę w Monachium, a w 1904 otworzył tam pracownię. W czasie podróży do Paryża (w 1903 i 1907)[2] Franz Marc miał kontakt z dziełami Gauguina, van Gogha, Picassa, które wywarły na niego ogromny wpływ. Był znajomym innych malarzy, jak na przykład Wassily Kandinsky, Aleksiej Jawlensky, August Macke i Gabriele Münter.

Franz Marc i August Macke byli filarami grupy „Błękitny Jeździec”. Poznali się w 1910 w Sindelsdorfie w Bawarii, inspirując się nawzajem do coraz śmielszych eksperymentów. Byli jednak bardzo odmienni. Zmierzając do wydobycia czystych idei rzeczy spod kształtów widzialnych, rafinował obraz świata przez filtr światła i koloru. Malował głównie zwierzęta jako bliższe naturze. Starał się syntetyzować stylizowane kształty i bezprzedmiotowe zarysy w całość o niemal mistycznej intensywności. Macke budował kompozycje prześwietlone kolorem, zacierającym trójwymiarowość przedstawień. Obaj w pewnej mierze poszukiwali rytmów odczuwalnych w naturze, gdy osłabi się więź przedmiotową. Dociekaniom tym nie było jednak dane trwać długo. Macke poległ w pierwszym miesiącu I wojny światowej, w bitwie nad Marną, licząc 27 lat, zaś Marc zginął pod Verdun dwa lata później, w wieku 36 lat. W wielu pracach Marca pojawia się tęsknota za idealnym związkiem człowieka z naturą, czego przykładem może być dzieło zatytułowane Der Traum z 1912. W prywatnej mitologii Marca zwierzęta odgrywają taką rolę, jak dla artystów renesansu anioły: są wysłannikami i świadectwami prawdy, piękna i łaski. Obraz przedstawia więc coś na kształt świeckiego zwiastowania: przedstawicielka rodu ludzkiego trafiła między wybranych, w pejzaż idylli, który ma w sobie spokój renesansowych włoskich pejzaży. W obrazie występują konie, uwielbiane przez Kandinskyego i Marca. Dla tego drugiego stanowiły obiekt studiów i kultu, którym zaraził innych awangardzistów[3]. Franz Marc nadawał kolorom symboliczne znaczenie, według niego niebieski łączył się z emocjami związanymi z męskością i duchowością, żółty z kobiecą radością, natomiast czerwony z przemocą[4].

Dzieła

Franz Marc stworzył wiele dzieł, między innymi: „Byk”, „Biały kot” i „Niebieski koń I”.

Życie prywatne

W 1911 ożenił się w Londynie z Marie Schnür.

Przypisy

  1. Nicolas Pioch: Marc, Franz. www.ibiblio.org, 2002-07-31. [dostęp 2019-06-02]. (ang.).
  2. Franz Marc - paintings, biography, quotes of Franz Marc [online], www.franzmarc.org [dostęp 2019-06-02] .
  3. Gabriele Crepaldi: Schiele i ekspresjoniści, tłumaczenie Dorota Łąkowska, Warszawa 2006, s. 60.
  4. Franz Marc - obrazy, kopie i reprodukcje dzieł Marca | Sklep bimago.pl [online], www.bimago.pl [dostęp 2019-06-02] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-02] .
  • p
  • d
  • e
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000108570049
  • VIAF: 44310294
  • ULAN: 500010681
  • LCCN: n80007960
  • GND: 11857745X
  • NDL: 01094159
  • LIBRIS: vs69gp6d12r5r7k
  • BnF: 12015937p
  • SUDOC: 028294467
  • SBN: BVEV011447
  • NLA: 35327166
  • NKC: ola2003172287
  • BNE: XX4660336
  • NTA: 070724741
  • BIBSYS: 90124501
  • CiNii: DA02617056
  • Open Library: OL141044A
  • PLWABN: 9810552968505606
  • NUKAT: n98702185
  • J9U: 987007265070705171
  • PTBNP: 1558986
  • CANTIC: a19339938
  • LNB: 000042446
  • NSK: 000093370
  • CONOR: 15056995
  • ΕΒΕ: 246125
  • BLBNB: 000992238
  • KRNLK: KAC200005158
  • LIH: LNB:V*154255;=BI
  • WorldCat: lccn-n80007960
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3937548
  • Britannica: biography/Franz-Marc
  • Universalis: franz-marc
  • БРЭ: 2186539
  • NE.se: franz-marc
  • SNL: Franz_Marc
  • VLE: franz-marc
  • Catalana: 0040009
  • DSDE: Franz_Marc
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 38784