Franz Rosenzweig

Franz Rosenzweig

Franz Rosenzweig (wym. niem. MAF: [ˌfʁant͡s ˈʁoːzˌt͡svaɪ̯k], ; ur. 25 grudnia 1886 w Kassel w Niemczech, zm. 10 grudnia 1929 we Frankfurcie nad Menem) – żydowski filozof dialogu.

Życiorys

W 1905 roku rozpoczął studia medyczne, a po dwóch latach przeniósł się do Fryburga Bryzgowijskiego, gdzie studiował historię nowożytną i filozofię. W 1912 napisał doktorat z filozofii Hegla. Wychowany w niepraktykującej rodzinie żydowskiej, na studiach zaczął przeżywać silne rozterki duchowe. Rozważał chrzest, ale ostatecznie ponownie nawrócił się na judaizm. W 1913 spotkał Hermanna Cohena.

Zaciągnął się do armii jako ochotnik i od 1915 brał udział w I wojnie światowej służąc na froncie bałkańskim jako artylerzysta.

Rozterki duchowe z czasów studiów i wojna były rozstrzygającymi doświadczeniami jego życia.

Na bazie frontowej korespondencji z Eugenem Rosenstockiem-Huessy dotyczącej relacji między chrześcijaństwem a judaizmem zaczął tworzyć system, który zawarł w swoim najważniejszym dziele pt. Gwiazda Zbawienia.

Gwiazdę Zbawienia zaczął pisać w sierpniu 1918 roku w Rembertowie pod Warszawą a skończył w Kassel w lutym 1919. Jest to wykład jego systemu metafizycznego, własnej koncepcji relacji między Bogiem, człowiekiem i światem, które połączone są ze sobą przez Objawienie (jako wydarzenie dialogu między Bogiem i człowiekiem), Stworzenie (jako wydarzenie dialogu między Bogiem i światem) oraz Zbawienie (jako wydarzenie dialogu między światem i człowiekiem). To krytyka filozofii Zachodu, przede wszystkim Hegla.

Od 1922 chorował na ALS. Pracę intelektualną utrudniał mu postępujący paraliż. Stracił zdolność pisania (grudzień 1922) i mowy (maj 1922), ale nie przerwał pracy. Przetłumaczył na niemiecki i skomentował wiersze Jehudy Halewiego, najwybitniejszego jego zdaniem poety języka hebrajskiego. Od maja 1924 wraz z Martinem Buberem pracował nad przekładem Biblii z hebrajskiego na niemiecki. Tę pracę przerwała śmierć.

Bibliografia

Tłumaczenie polskie
  • Franz Rosenzweig, Gwiazda zbawienia, tł. Tadeusz Gadacz, Kraków 1998, Wydawnictwo Znak, ISBN 83-7006-610-0
  • ISNI: 0000000109118337
  • VIAF: 68935195
  • LCCN: n82144585
  • GND: 118602802
  • NDL: 00913173
  • LIBRIS: zw9dkjph58bcbt1
  • BnF: 11922622q
  • SUDOC: 02768783X
  • SBN: CFIV062898
  • NLA: 35462849
  • NKC: jn19990007151
  • BNE: XX1057236
  • NTA: 069004560
  • BIBSYS: 90263069
  • CiNii: DA0204438X
  • Open Library: OL218882A
  • PLWABN: 9810576720505606
  • NUKAT: n94202201
  • J9U: 987007267102905171
  • CANTIC: a10149582
  • LNB: 000105791
  • NSK: 000052592
  • CONOR: 36161379
  • ΕΒΕ: 173150
  • BLBNB: 000317166
  • LIH: LNB:V*263488;=BR
  • WorldCat: lccn-n82144585
  • PWN: 3968857
  • Britannica: biography/Franz-Rosenzweig
  • Treccani: franz-rosenzweig
  • Universalis: franz-rosenzweig
  • SEP: rosenzweig
  • SNL: Franz_Rosenzweig
  • VLE: franz-rosenzweig
  • DSDE: Franz_Rosenzweig
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 53382