Jean-Antoine Marbot
![]() | |||
generał dywizji | |||
Data i miejsce urodzenia | 7 grudnia 1754 | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci | 19 kwietnia 1800 | ||
Przebieg służby | |||
Siły zbrojne |
| ||
Główne wojny i bitwy | Wojna pierwszej koalicji: | ||
Późniejsza praca | Poseł departamentu Corrèze w Zgromadzeniu Prawodawczym | ||
|
Jean-Antoine Marbot, znany również jako Antoine Marbot (wym. [ʒɑ̃ ɑ̃twan maʁbo]; ur. 7 grudnia 1754 w Altillac we Francji, zm. 19 kwietnia 1800 w Genui we Włoszech) – francuski generał i polityk[1][2].
Życiorys
Ancien Régime
Urodził się w 1754 roku w szlacheckiej rodzinie z dawnej prowincji Quercy, w okolicach dzisiejszego departamentu Corrèze. Jego kariera wojskowa rozpoczęła się podczas panowania króla Ludwika XV, w pułku Gwardii Królewskiej. Osiągnął w niej stopień kapitana dragonów i służył jako aide-de-camp dowódcy pułku, generała de Schomberga.
Zgromadzenie Prawodawcze
Będąc zwolennikiem idei oświecenia, po wybuchu rewolucji francuskiej odszedł z wojska i powrócił do ziem rodzinnych. Został wybrany administratorem nowo utworzonego departamentu Corrèze w 1790 roku, a następnie posłem tego departamentu w Zgromadzeniu Prawodawczym (fr. Assemblée Législative) 3 września 1791 roku.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Jean-Antoine_Marbot.jpg/180px-Jean-Antoine_Marbot.jpg)
Armia Pirenejów
W latach 1793–1795 wstąpił do Armii Pirenejów (fr. Armée des Pyrénées) dowodzonej przez generała Dagoberta de Fontenille i stał się jednym z przywódców wojsk francuskich walczących z siłami generała Ricardosa na granicy z Hiszpanią. 30 sierpnia 1793 roku otrzymał stopień generała brygady, odznaczył się między innymi podczas zdobycia Cerdanyi i awansował do stopnia generała dywizji w październiku 1794 roku.
Rada Starszych
W dniu 15 października 1795 roku został wybrany posłem departamentu Corrèze w Radzie Starszych (fr. Conseil des Anciens), wyższej izbie francuskiego ustawodawstwa podczas I Republiki Francuskiej, będącej odpowiednikiem dzisiejszego Senatu. Zasiadując w Radzie Starszych, dwukrotnie piastował urząd przewodniczącego izby. Pierwszą kadencję objął 6 września 1797 roku, drugą rok później, 19 czerwca 1798 roku.
Gubernator wojskowy Paryża
Powołany został przez ministra wojny, generała Bernadotte, na stanowisko gubernatora wojskowego Paryża w dniu 5 lipca 1799 roku, przejmując po generale Joubercie dowództwo stołecznej 17 dywizji wojskowej. Po powrocie generała Bonapartego z kampanii egipskiej, sprzeciwił się planom przewrotu, mającego obalić rządy Dyrektoriatu i zastąpić je bardziej autokratycznym ustrojem politycznym w postaci Konsulatu. Jego autorom, sterowanym przez dyrektora Emmanuela Sieyèsa, a od niedawna również przez generała Bonapartego, niezbędne było wsparcie wojsk stacjonujących w Paryżu. Obawiając się przywiązania obecnego gubernatora do idei republikańskich, zaoferowali mu nowe stanowisko w dowództwie Armii Italii (fr. Armée d’Italie), które przyjął. Po jego ustąpieniu, przychylny przewrotowi generał Lefebvre mianowany został nowym gubernatorem wojskowym Paryża.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/1800_Bardi_Map_of_Genoa_%28Genova%29%2C_Italy_-_Geographicus_-_Genoa-bardi-1800.jpg/180px-1800_Bardi_Map_of_Genoa_%28Genova%29%2C_Italy_-_Geographicus_-_Genoa-bardi-1800.jpg)
Armia Italii
Przed przewrotem 18 brumaire’a (9 listopada 1799 roku), wysłany został jako generał dywizji do Armii Italii, walczącej z korpusem wojsk austriackich na terytorium północnych Włoch. Po śmierci generała Championneta, przejął naczelne zwierzchnictwo nad armią aż do przybycia generała Massény. Dowodził siłami francuskimi stacjonującymi w Savonie, gdzie toczyły się liczne starcia z oddziałami wroga usiłującymi przedostać się do przedmieść Genui, w szczególności w dniach 6 i 13 kwietnia 1800 roku. Wkrótce zachorował i musiał zostać przewieziony na leczenie do Genui. Zmarł 19 kwietnia 1800 roku, podczas oblężenia miasta przez wojsko austriackie, z powodu tyfusu i poniesionych ran.
Upamiętnienie
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Jean-Antoine_Marbot_Arc_de_Triomphe.png/180px-Jean-Antoine_Marbot_Arc_de_Triomphe.png)
Jego nazwisko jest zapisane na 34 kolumnie zachodniego filara Łuku Triumfalnego w Paryżu.
Rodzina
3 października 1776 roku poślubił Marię-Louisę Certain du Puy (1756–1826), spokrewnioną z François Certainem de Canrobertem, marszałkiem Francji w okresie II Cesarstwa Francuskiego. Z tego małżeństwa pochodziło czterech synów:
- Antoine Adolphe Marcelin, znany jako Adolphe (1781–1844): generał francuski
- Jean-Baptiste Antoine Marcelin, znany jako Marcellin (1782–1854): generał francuski, autor wspomnień
- Jean François Théodore Xavier, znany jako Théodore (1785–1803): uczeń szkoły kadetów Prytanée national militaire
- Jean Jacques Édouard Félix, znany jako Félix (1787–1805): uczeń akademii wojskowej École spéciale impériale militaire
Zobacz też
- Nazwiska zapisane na Łuku Triumfalnym w Paryżu
- Lista przewodniczących Senatu Francji
- Gubernator wojskowy Paryża
- Rada Starszych
- Marbot (ród)
- Corrèze (departament)
Przypisy
Bibliografia
- Rabbe, Vieilh de Boisjolin, Sainte-Preuve, Biographie universelle et portative des contemporains, T. 3, Paryż, Levrault, 1834, s. 452.
- Robert, Cougny, Dictionnaire des parlementaires français de 1789 à 1889, T. 4, Paryż, Bourloton, 1889, s. 255.
Linki zewnętrzne
- Lista przewodniczących Senatu Francji w latach 1700–1870
- Nota biograficzna na stronie 1789–1815.com
- Nazwiska zapisane na Łuku Triumfalnym w Paryżu
- p
- d
- e
Gubernatorzy Paryża |
|
---|---|
Dowódcy generalni sił zbrojnych w Paryżu |
|
Gubernatorzy wojskowi Paryża |
|
Okupacja niemiecka |
|
Gubernatorzy wojskowi Paryża |
|