Kroplik (roślina)

Kroplik

Kroplik żółty

Systematyka^[1]^[2]

Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

Nadgromada

Gromada

Podgromada

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

jasnotowce

Rodzina

Phrymaceae

Rodzaj

kroplik

Nazwa systematyczna

Mimulus Linnaeus
Sp. Pl. 634. 1 Mai 1753^[3]

Typ nomenklatoryczny

M. ringens Linnaeus^[3]

Multimedia w Wikimedia Commons

Kroplik (Mimulus) – rodzaj roślin z rodziny Phrymaceae. Obejmuje w zależności od ujęcia ok. 150^[4]^[5]–155^[6] gatunków lub tylko siedem, po podziale i wyodrębnieniu rodzajów: Diplacus (46 gatunków), Erythranthe (111 gatunków) i Thyridia^[7]. W szerokim ujęciu rośliny te występują w Ameryce Północnej i Południowej z centrum zróżnicowania w Kalifornii, gdzie rośnie ich 77 gatunków. Pojedyncze gatunki występują poza tym w Chinach i w Południowej Afryce^[4]. Trzy gatunki zawleczone do Europy zdziczały i spotykane są tam zwykle wzdłuż strumieni na obszarach górskich^[4]. W Polsce zadomowionymi antropofitami stały się kroplik żółty M. guttatus i kroplik piżmowy M. moschatus^[8]. Kilka dalszych jest uprawianych jako rośliny ozdobne^[8]^[9].

Morfologia

Pokrój: Rośliny zielne (jednoroczne i byliny), rzadko półkrzewy i krzewy osiągające do 1,5 m wysokości^[4]. Pędy są nagie lub gruczołowato, często lepko owłosione, płożące, podnoszące się. Łodyga obła lub kanciasta, czworoboczna, czasem oskrzydlona^[5].
Liście: Naprzeciwległe, pojedyncze, całobrzegie lub piłkowane^[5].
Kwiaty: Pojedynczo wyrastające w kątach liści lub zebrane w szczytowe kłosy lub grona^[4]^[5]. Kielich zrosłodziałkowy, z 5 ząbkami i 5 żebrami, czasem kanciastymi, w czasie owocowania czasem rozdęty. Korona kwiatu grzbiecista, dwuwargowa, przy czym dolna warga z trzema łatkami, a górna z dwoma. Płatki barwy żółtej, białej, różowej, czerwonopomarańczowej, fioletowej do brązowej. Pręciki cztery, dwa z nich dłuższe, z nitkami osadzonymi u nasady rurki korony. Zalążnia górna, z dwóch zrośniętych owocolistków, jedno- lub dwukomorowa. Znamię dwułatkowe^[5]^[4].
Owoce: Torebki otwierające się dwiema łatkami, zawierające liczne, drobne nasiona^[5]^[4].

Systematyka

Wykaz gatunków^[6]^[9]

Mimulus acutidens Greene
Mimulus alatus Aiton
Mimulus alpinus (A. Gray) Piper
Mimulus alsinoides Douglas ex Benth.
Mimulus androsaceus Curran ex Greene
Mimulus angustatus (A. Gray) A. Gray
Mimulus angustifolius (Greene) A.L. Grant
Mimulus arenarius A.L. Grant
Mimulus aridus (Abrams) A.L. Grant
Mimulus arvensis Greene
Mimulus aurantiacus Curtis
Mimulus austiniae (Greene) A.L. Grant
Mimulus barbatus Greene
Mimulus bicolor Hartw. ex Benth.
Mimulus bifidus Pennell
Mimulus bigelovii (A. Gray) A. Gray
Mimulus biolettii Eastw.
Mimulus bodinieri Vaniot
Mimulus bolanderi A. Gray
Mimulus brachiatus Pennell
Mimulus brachystylis Edwin
Mimulus bracteosus Tsoong
Mimulus brandegeei Pennell
Mimulus breviflorus Piper
Mimulus brevipes Benth.
Mimulus breweri (Greene) Coville
Mimulus bridgesii Clos
Mimulus caespitosus (Greene) Greene
Mimulus calciphilus Gentry
Mimulus cardinalis Douglas ex Benth. – kroplik szkarłatny
Mimulus cleistogamus J.T. Howell
Mimulus clementii Domin
Mimulus clementinus Greene
Mimulus clevelandii Brandegee
Mimulus clivicola Greenm.
Mimulus coccineus Congdon
Mimulus congdonii B.L. Rob.
Mimulus constrictus (A.L. Grant) Pennell
Mimulus cordatus Greene
Mimulus crinitus A.L. Grant
Mimulus cupreus Dombrain – kroplik miedziany
Mimulus cupriphilus Macnair
Mimulus cusickii (Greene) Rattan
Mimulus decorus (A.L. Grant) Suksd.
Mimulus densus A.L. Grant
Mimulus dentatus Nutt. ex Benth.
Mimulus dentilobus B.L. Rob. & Fernald
Mimulus depressus Phil.
Mimulus diffusus A.L. Grant
Mimulus discolor A.L. Grant
Mimulus douglasii (Benth.) A. Gray
Mimulus dudleyi A.L. Grant
Mimulus eastwoodiae Rydb.
Mimulus exiguus A. Gray
Mimulus filicaulis S. Watson
Mimulus flemingii Munz
Mimulus floribundus Douglas ex Lindl.
Mimulus fremontii (Benth.) A. Gray
Mimulus gemmiparus W.A. Weber
Mimulus glabratus Kunth
Mimulus glaucescens Greene
Mimulus gracilipes B.L. Rob.
Mimulus gracilis R.Br.
Mimulus grandis (Greene) A. Heller
Mimulus grayi A.L. Grant
Mimulus guttatus DC. – kroplik żółty
Mimulus hymenophyllus Meinke
Mimulus inconspicuus A. Gray
Mimulus inflatus Nakai
Mimulus inodorus Greene
Mimulus jepsonii A.L. Grant
Mimulus johnstonii A.L. Grant
Mimulus jungermannioides Suksd.
Mimulus kelloggii (Curran ex Greene) Curran ex A. Gray
Mimulus laciniatus A. Gray
Mimulus latidens Greene
Mimulus latifolius A. Gray
Mimulus layneae (Greene) Jeps.
Mimulus leptaleus A. Gray
Mimulus leptanthus (Nutt.) A.L. Grant
Mimulus lewisii Pursh
Mimulus linearifolius (A.L. Grant) Pennell
Mimulus × linearis Benth.
Mimulus longiflorus (Nutt.) A.L. Grant
Mimulus longulus Greene
Mimulus luteus L. – kroplik złoty
Mimulus lyratus Benth.
Mimulus macranthus Pennell
Mimulus madagascariensis Benth.
Mimulus mephiticus Greene
Mimulus michiganensis (Pennell) Posto & Prather
Mimulus micranthus A. Heller
Mimulus microphyllus Benth.
Mimulus microphyton Pennell
Mimulus minimus Pérez-Calix & Zamudio
Mimulus minor A. Nelson
Mimulus minutiflorus R.K. Vickery
Mimulus mohavensis Lemmon
Mimulus moniliformis Greene
Mimulus montioides A. Gray
Mimulus moschatus Douglas ex Lindl. – kroplik piżmowy
Mimulus multiflorus Pennell
Mimulus nanus Hook. & Arn.
Mimulus nasutus Greene
Mimulus nelsonii A.L. Grant
Mimulus norrisii Heckard & Shevock
Mimulus nudatus Curran ex Greene
Mimulus orizabae Benth. ex A. DC.
Mimulus ovatus (A. Gray) N.H. Holmgren
Mimulus pachystylus A.L. Grant
Mimulus pallens Greene
Mimulus palmeri A. Gray
Mimulus pardalis Pennell
Mimulus parishii Greene
Mimulus parryi A. Gray
Mimulus patulus Pennell
Mimulus pictus (Curran ex Greene) A. Gray
Mimulus pilosus (Benth.) S. Watson
Mimulus platycalyx Pennell
Mimulus platylaemus Pennell
Mimulus primuloides Benth. – kroplik pierwiosnkowaty
Mimulus pulchellus (Drew ex Greene) A.L. Grant
Mimulus pulsiferae A. Gray
Mimulus puniceus (Nutt.) Steud.
Mimulus purpureus A.L. Grant
Mimulus pygmaeus A.L. Grant
Mimulus rattanii A. Gray
Mimulus reifschneiderae Edwin
Mimulus ringens L. – kroplik rozwartokwiatowy
Mimulus rubellus A. Gray
Mimulus rupicola Coville & A.L. Grant
Mimulus shevockii Heckard & Bacig.
Mimulus spissus A.L. Grant
Mimulus stellatus (Kellogg) A.L. Grant
Mimulus subsecundus A. Gray
Mimulus subulatus (A.L. Grant) Pennell
Mimulus subuniflorus (Hook. & Arn.) Jeps.
Mimulus suksdorfii A. Gray
Mimulus szechuanensis Pai
Mimulus tenellus Bunge
Mimulus tibeticus Tsoong & H.P. Yang
Mimulus tilingii Regel
Mimulus torreyi A. Gray
Mimulus traskiae A.L.Grant ex Millsp. & Nuttall
Mimulus treleasei A.L. Grant
Mimulus tricolor Hartw. ex Lindl.
Mimulus trisulcatus Pennell
Mimulus verbenaceus Greene
Mimulus veronicifolius Greene
Mimulus viscidus Congdon
Mimulus washingtonensis Gand.
Mimulus washoensis Edwin
Mimulus whitneyi A. Gray
Mimulus wiensii R.K. Vickery
Mimulus yecorensis R.K. Vickery

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).
↑ ^a ^b Mimulus. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-01-19].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 252. ISBN 0-333-74890-5.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Mimulus Linnaeus. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2019-01-19].
↑ ^a ^b Mimulus. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-01-19].
↑ David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 590, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
↑ ^a ^b ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 116-117, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ ^a ^b Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 124. ISBN 978-83-925110-5-2.