Moskow (pierwiastek)

Ten artykuł dotyczy pierwiastka chemicznego. Zobacz też: moskow w geologii.
Moskow
flerow ← moskow → liwermor
Bi
↑
Mc
↓
Uhp
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
115
Mc
Ogólne informacje
Nazwa, symbol, l.a.

moskow, Mc, 115
(łac. moscovium)

Grupa, okres, blok

15, 7, p

Masa atomowa

[290][1][a]

Właściwości atomowe
Konfiguracja elektronowa

[Rn]5f146d107s27p3 (przewidywana)

Zapełnienie powłok

2, 8, 18, 32, 32, 18, 5 (przewidywane)
(wizualizacja powłok)

Najbardziej stabilne izotopy
izotop wyst. o.p.r. s.r. e.r. MeV p.r.
287Mc {syn.} 32 ms α 10,59 283Nh
288Mc {syn.} 87,5 ms α 10,46 284Nh
289Mc {syn.} 220 ms α 10,29 285Nh
290Mc {syn.} ~14 ms α 9,95 286Nh
Niebezpieczeństwa
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Wiarygodne źródła oznakowania tej substancji
według kryteriów GHS są niedostępne.
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Moskow (Mc, łac. moscovium) – syntetyczny pierwiastek chemiczny, transuranowiec o liczbie atomowej 115. W układzie okresowym znajduje się w bloku p bezpośrednio pod bizmutem i bywał nazywany nieoficjalnie eka-bizmutem.

Historia

Wizualizacja bombardowania ameryku 243 jonami wapnia 48 (tuż przed zderzeniem)

1 lutego 2004 roku zespół złożony z naukowców Zjednoczonego Instytutu Badań Jądrowych w Dubnej i amerykańskich naukowców z Lawrence Livermore National Laboratory doniósł o wytworzeniu czterech atomów moskowu w wyniku bombardowania izotopu 243Am jonami 4820Ca:

4820Ca + 24395Am → 291115Mc* → 288115Mc + 3n

Atomy te uległy rozpadowi do nihonu w ciągu około 100 milisekund z emisją cząstek alfa[2].

W sierpniu 2013 pracujący w Instytucie Badań Ciężkich Jonów w Darmstadt fizycy szwedzkiego Uniwersytetu w Lund potwierdzili wyniki eksperymentu przeprowadzonego 9 lat wcześniej w Dubnej[3].

Nazwa

Do listopada 2016 stosowano tymczasową nazwę systematyczną wynikającą z liczby atomowej – ununpentium. 8 czerwca 2016 roku IUPAC zarekomendowała dla tego pierwiastka nazwę moscovium, zgodnie z tradycją uhonorowania miejsca lub regionu geograficznego, gdzie dany pierwiastek został odkryty – w tym przypadku obwodu moskiewskiego, w którym znajduje się Zjednoczony Instytut Badań Jądrowych w Dubnej[4]. 28 listopada 2016 roku IUPAC zatwierdziła tę nazwę[5]. Według wstępnej opinii Komisji Terminologii Chemicznej Polskiego Towarzystwa Chemicznego nazwą tego pierwiastka w języku polskim jest moskow[6].

Zobacz też

  • dubn – inny pierwiastek nazwany na cześć Zjednoczonego Instytutu Badań Jądrowych w Dubnej

Uwagi

  1. ↑ Wartość w nawiasach klamrowych jest liczbą masową najtrwalszego izotopu tego pierwiastka, z uwagi na to, że nie posiada on trwałych izotopów, a tym samym niemożliwe jest wyznaczenie dla niego standardowej względnej masy atomowej. Bezwzględna masa atomowa tego izotopu wynosi: 290,19624 u (290
    Mc    ) (patrz: publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Thomas Prohaska i inni, Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report), „Pure and Applied Chemistry”, 94 (5), 2021, s. 573–600, DOI: 10.1515/pac-2019-0603 (ang.)).

Przypisy

  1. ↑ ThomasT. Prohaska ThomasT. i inni, Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report), „Pure and Applied Chemistry”, 94 (5), 2021, s. 573–600, DOI: 10.1515/pac-2019-0603  (ang.).
  2. ↑ Yu. Ts. Oganessian et al. Experiments on the synthesis of element 115 in the reaction 243Am(48Ca,xn)291−x115. „Phys. Rev. C”, 2004. DOI: 10.1103/PhysRevC.69.021601. 
  3. ↑ Existence of new element confirmed. Uniwersytet w Lund, 2013-08-27. [dostęp 2014-01-18]. (ang.).
  4. ↑ IUPAC is naming the four new elements nihonium, moscovium, tennessine, and oganesson. IUPAC, 2016-06-08. [dostęp 2016-06-08]. (ang.).
  5. ↑ IUPAC announces the names of the elements 113, 115, 117, and 118. IUPAC, 2016-11-30. [dostęp 2016-11-30]. (ang.).
  6. ↑ O nazwach pierwiastków 113, 115, 117 i 118 w języku polskim oraz o nazw tych odmianie [online], Komisji Terminologii Chemicznej PTChem [dostęp 2019-06-20] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-20] .
p • d • e
Układ okresowy pierwiastków
1 2   3[i] 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
1 H   He
2 Li Be   B C N O F Ne
3 Na Mg   Al Si P S Cl Ar
4 K Ca   Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr
5 Rb Sr   Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe
6 Cs Ba   La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn
7 Fr Ra   Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og
8 Uue Ubn ✱  
  ✱ Ubu Ubb Ubt Ubq Ubp Ubh Ubs ...[ii]  
Metale alkaliczne Metale ziem
alkalicznych 		Lantanowce Aktynowce Metale przejściowe Metale Półmetale Niemetale Halogeny Gazy szlachetne Właściwości
nieznane
  1. ↑ Alternatywnie do skandowców zalicza się często nie lutet i lorens, lecz lantan, aktyn oraz hipotetyczny unbiun.
  2. ↑ Budowa 8. okresu jest przedmiotem badań teoretycznych i dokładne umiejscowienie pierwiastków tego okresu w ramach układu okresowego jest niepewne.
Kontrola autorytatywna (pierwiastek chemiczny):
  • LCCN: sh2012003555
  • J9U: 987012430913805171
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: science/element-115
  • NE.se: ununpentium
  • SNL: ununpentium
  • Catalana: 0282547