Obręcz kończyny górnej

Obręcz kończyny górnej, obręcz barkowa człowieka (łac. cingulum membri superioris) – struktura kostna, połączona za pomocą stawów. Jest punktem podparcia dla mięśni kończyn górnych. Połączone są z nią kończyny: prawa i lewa ręka.

Obręcz barkowa, widok z tyłu: Sc – łopatka (łac. scapula); Cl – obojczyk (łac. clavicula); Sp – wyrostek barkowy (łac. spina scapulae)
Obojczyk ludzki (clavicula)
Łopatka ludzka (scapula)

Opis

Stawy

Na obręcz kończyny górnej składają się cztery stawy. Są nimi staw mostkowo-obojczykowy (łac. articulatio sternoclavicularis), który jest wzmocniony więzadłem międzyobojczykowym (łac. ligamentum interclaviculare), które zarazem łączy obręcze: prawą oraz lewą, staw barkowo-obojczykowy, staw ramienny oraz staw łopatkowo-żebrowy

Kości

Obręcz kończyny górnej tworzą:

  • łopatka (łac. scapula),
  • obojczyk (łac. clavicula)

Obojczyk jest mocną, wygiętą w kształcie litery S kością długą, położona bezpośrednio pod skórą; stanowi ona wyraźną granicę między szyją a klatką piersiową. Obojczyk biegnie obustronnie od górnego końca mostka, gdy ramię zwisa, mniej więcej poziomo, w kierunku poprzecznymi nieco ku tyłowi, przed pierwszym żebrem i ponad nim, przylegając swym końcem bocznym do wyrostka barkowego łopatki.

Na obojczyku odróżniamy: część środkową i dwa końce: przyśrodkowy, skierowany do mostka i boczny, skierowany ku łopatce[1].

Część przyśrodkowa obojczyka jest wyraźnie widoczna, szczególnie gdy obręcz kończyny górnej jest podniesiona, ponieważ wtedy dół nadobojczykowy jest znacznie pogłębiony. Pozostały odcinek kości wraz z końcem barkowym jest wszędzie wyczuwalny; u osób chudych również ten odcinek jest widoczny.

Łopatka jest płaską, cienką, trójkątną kością która przylega do ściany grzbietowej klatki piersiowej. Łopatka stanowi część tylną obręczy. Jest ona zawieszona swobodnie między mięśniami, tylko bocznie połączona stawowo z obojczykiem i kością ramienną[2].

Odróżniamy na niej dwie powierzchnie, trzy brzegi i trzy kąty.

Pionowa postawa i duża ruchomość kończyny górnej doprowadziły do silnego rozwoju mięśni obrotowych stawu ramiennego, które z kolei wywołały wydłużenie łopatki. Cechą charakterystyczną łopatki człowieka jest jej znaczna długość[3].

Mięśnie

Mięśnie, które działają na obręcz kończyny górnej[4]:

Przypisy

  1. Anatomia człowieka pod redakcją Witolda Woźniaka, Wydanie II, Urban & Partner, ISBN 83-87944-74-2.
  2. Adam Bochenek, Michał Reicher, Anatomia Człowieka, tom I, anatomia ogólna, kości, stawy, więzadła, mięśnie wyd. XI, Warszawa 1999, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, ISBN 83-200-2375-0.
  3. Bogusław K. Gołąb, Podstawy Anatomii Człowieka, Wydanie II, Warszawa 2008, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, ISBN 978-83-200-3756-2.
  4. AdamA. Bochenek AdamA., MichałM. Reicher MichałM., Anatomia człowieka. Tom I. Anatomia ogólna. Kości, stawy i więzadła, mięśnie, wyd. XIII, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2019, s. 783–789, ISBN 978-83-200-4323-5 .
Zobacz hasło bark w Wikisłowniku
  • p
  • d
  • e
czaszka
kości mózgoczaszki
kości twarzoczaszki
tułów
kręgosłup
klatka piersiowa
obręcze
obręcz kończyny górnej
obręcz kończyny dolnej
kończyny
górna
dolna

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Kontrola autorytatywna (klasa bytu anatomicznego):
  • LCCN: sh85122092
  • GND: 4053559-9
  • J9U: 987007541350605171
  • Britannica: science/pectoral-girdle
  • Catalana: 0168568