Paparazzo

Wikipedia:Weryfikowalność
Ten artykuł od 2013-11 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Paparazzo korzystający ze sprzętu w barwach ochronnych
Anonimowy paparazzo przy pracy

Paparazzo (l.mn. paparazzi) – popularna nazwa fotoreporterów działających zwykle na własną rękę specjalizujących się w wykonywaniu zdjęć znanych osób.

W kontekście, w jakim zwykle stosują ten termin znane publicznie osoby, jest to określenie negatywne, odnoszące się do tych dziennikarzy, którzy bez pozwolenia wkraczają w prywatność i starają się wykonywać zdjęcia w sytuacjach niezręcznych dla fotografowanych. Redakcje czasopism natomiast używają tego pojęcia w odniesieniu do wszystkich fotografów – wolnych strzelców, specjalizujących się w wykonywaniu zdjęć sławnych osób, również wtedy, gdy wykonują oni zdjęcia w sytuacjach oficjalnych.

Ulubione motywy paparazzich to pocałunki i chwile intymności, pobyty na plaży, zakupy, zabawy z dziećmi, ale także dokumentacja kłótni rodzinnych, przemocy, nagości, śmierci i cierpienia zwłaszcza z udziałem znanych sportowców, artystów, polityków, czy innych osób budzących zainteresowanie publiczności. Odbiorcami tego typu zdjęć są przede wszystkim tabloidy oraz plotkarskie serwisy internetowe.

Etymologia

Termin paparazzo pochodzi od połączenia słów papataceo (tępiciel komarów) i bacarozzo (tępiciel karaluchów)[1].

Słowo paparazzo po raz pierwszy pojawiło się w filmie Federico Felliniego Słodkie życie (1960), w którym jedną z postaci jest natarczywy fotograf o imieniu Paparazzo (w tej roli: Walter Santesso).

Techniki

Podstawową techniką paparazzich jest wykonywanie zdjęć z ukrycia lub przez zaskoczenie. Paparazzi wiele czasu spędzają w korytarzach hotelowych, przed bramami domów gwiazd, przy wejściach do znanych lokali rozrywkowych itp. – wszędzie tam, gdzie można liczyć na „złapanie” znanej twarzy w niecodziennej sytuacji.

Czasami paparazzi używają technik operacyjnych podobnych do tych, z których korzystają służby specjalne. Np.: stosują specjalne aparaty fotograficzne z teleobiektywami i filtrami polaryzacyjnymi do wykonywania zdjęć na duże odległości przez szyby, zdobywają informacje poprzez korumpowanie osób obsługujących sławne osoby, a nawet posługują się podsłuchem, prowokacją i zminiaturyzowanymi aparatami szpiegowskimi, które umożliwiają wykonywanie zdjęć z ukrycia.

Znani paparazzi

Za prekursora zawodu paparazzo uznaje się Mathew B. Brady’ego, który w 1861 utrwalił na zdjęciach wojnę secesyjną. Erich Salomon wiele lat później przy użyciu kamery Leica zrewolucjonizował dziennikarstwo fotograficzne poprzez dokumentowane polityków śpiących w salach konferencyjnych i gwiazdy lat 30. XX wieku w niedwuznacznych sytuacjach.

Do najbardziej znanych paparazzich w Stanach Zjednoczonych należą:

  • Frank Griffin – szef największej w Los Angeles agencji paparazzi „Bauer & Griffin”
  • Mel Bouzad – Anglik, który dostał 120 tys. dol. za zdjęcie Jennifer Lopez i Bena Afflecka zaraz po rozwiązaniu ich zaręczyn; wiadomość dostarczyła mu przekupiona fryzjerka aktorki[2].
  • Hans Paul

W Polsce znani są m.in. następujący paparazzi:

  • Piotr Grzybowski – m.in. autor zdjęć opalającej się topless Edyty Górniak, za których publikację piosenkarka wytoczyła proces gazecie „Fakt”[3]

Ograniczenia prawne

Paparazzi oczekujący na gwiazdy za barierkami

Ze względu na wzrastającą liczbę paparazzich, a także konflikty, jakie ten zawód generuje oraz rozwój techniki fotografowania, w kilku krajach świata wprowadzono regulacje ograniczające ich pracę. Powstanie tych regulacji jest często wiązane z oskarżeniami paparazzich o spowodowanie śmierci Diany (księżnej Walii) i Dodiego Al-Fayeda w 1997, kiedy to uciekali oni przed paparazzimi nocą z 30 na 31 sierpnia w wynajętym Mercedesie, który rozbił się w tunelu Alma w Paryżu, zabijając troje pasażerów (oprócz Diany i Al-Fayeda zginął również kierowca Henri Paul)[7].

W Wielkiej Brytanii w 1997 wprowadzono Ustawę o ochronie przed molestowaniem (Protection from Harassment Act), która utworzyła instytucję Press Complaints Commission mająceąprawo wprowadzania zakazu publikowania zdjęć określonych fotografów i nakładania kar pieniężnych na czasopisma, które je drukują[8]. W 1999 stan Kalifornia, na wniosek gubernatora Arnolda Schwarzeneggera przyjął prawo przeciw paparazzim, które zostało wzmocnione sankcjami karnymi w 2005[9]

W Europie kontynentalnej w kilku krajach istnieją przepisy w prawie prasowym zabraniające wykonywania fotografii osób publicznych bez ich zgody, w sytuacjach niezwiązanych z ich pracą lub wykonywaną funkcją. Poważny wpływ na prawodawstwo w Europie miała wygrana sprawa wytoczona rządowi Niemiec przez Karolinę Grimaldi, księżniczkę Monako przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka, który przyznał tej ostatniej prawo do prywatności w sytuacjach niezwiązanych z wykonywanymi przez nią funkcjami reprezentacyjnymi, uzasadniając, że ochrona prywatności jest jednym z podstawowych praw człowieka[10].

Zobacz multimedia związane z tematem: Paparazzo

Przypisy

  1. Warren G. Harris: Sophia Loren. Żona, matka i kochanka. Ewa Pankiewicz (tłum.). Wydawnictwo Alfa, 1999, s. 81. ISBN 83-7179-178-X.
  2. Terry McCarthy, Paparazzi like Mel Bouzad have become arbiters of Hollywood taste. time.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-12-26)]., Time, 2005.
  3. Milena Rachid Chehab, Podglądają, demaskują, niszczą, Przekrój, 09/2006.
  4. Dariusz Tiger Michalczewski ślub. [dostęp 2015-02-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-11)].
  5. Tak całuje Tygrys. [dostęp 2015-02-11].
  6. Polowanie na gwiazdy Magazyn Prestiż.
  7. Andrew Grant: Lady Diana 1961–1997. Koniec baśni. Videograf II, 1997, s. 102. ISBN 83-7183-052-1.
  8. Unauthorized photos w Caslon Analytic notes.
  9. NMU (07/15/2005): Proposed anti-paparazzi law pushed in Legislature. rcfp.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-30)]..
  10. Uzasadnienie wyroku von Hannover v. Germany – oficjalny komunikat Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
  • LCCN: sh97006990
  • GND: 7632943-4
  • J9U: 987007544541605171