Pieter Pourbus

Pieter Pourbus

Data i miejsce urodzenia	1523 lub 1524 Gouda
Data i miejsce śmierci	30 stycznia 1584 Brugia
Narodowość	holenderska
Dziedzina sztuki	malarstwo, rysunek, kartografia
Epoka	manieryzm
Multimedia w Wikimedia Commons

Pieter Pourbus (ur. 1523 lub 1524 w Goudzie, zm. 30 stycznia 1584 w Brugii)^[1][2] – niderlandzki malarz, rysownik, rzeźbiarz, kartograf^[1][2][3].

Życiorys

W 1543 osiadł w Brugii, gdzie został zarejestrowany jako zagraniczny mistrz w tamtejszej gildii św. Łukasza, w której wielokrotnie był mianowany oficerem – sześciokrotnie członkiem komitetu (vinderem) i dwukrotnie jej dziekanem (1569–1570 i 1580–1581)^[2][3]. Brał też czynny udział w życiu publicznym miasta: jako członek izby retorów, oficer kompanii łuczników św. Jerzego (od 1544) oraz zarządca dzielnicy (wijkmeester), w której mieszkał^[2][3].

Nauczycielem Pourbusa był Lancelot Blondeel(inne języki), z którym ściśle współpracował i którego córkę Annę poślubił w 1545^[1][4]. Zaś do uczniów Pietera Pourbusa należeli m.in. jego syn Frans Pourbus (starszy) i jego wnuk Frans Pourbus (młodszy) (po 1581), a także Anthuenis Claeissins^[1][2].

Twórczość

Początkowo Pourbus łączył styl lokalnych prymitywistów i malarstwa Ambrosiusa Bensona z italianizmem Blondeela i Jan van Scorela^[2][3]. W latach 50. XVI w. rozwinął styl italianizmu renesansowego, ale w bardziej poważnej, czasem monumentalnej formie^[3]. Później jego styl stał się bardziej malarski, prawdopodobnie pod wpływem Fransa Florisa^[2][3].

Pourbus malował głównie obrazy religijne; był też pierwszorzędnym portrecistą i pionierem portretu grupowego^[2][3]. Zajmował się kartografią – w latach 1561–1571 wykonał Wielką Mapę magistratów brugijskich^[3]. Uprawiał także niewielką, ale łatwo rozpoznawalną twórczość rysunkową^[2].

Wybrane dzieła

(wg źródeł^[2][3])

• Siedem Radości Marii, ok. 1545, Katedra Notre-Dame w Tournai
• Alegoria prawdziwej miłości, ok. 1547, Wallace Collection, Londyn
• Ostatnia Wieczerza, 1548, kolekcja prywatna J. de Maere, Bruksela
• tryptyk Chrzest Chrystusa, 1549, kolekcja prywatna, Madryt
• Sąd Ostateczny, 1551, Groeningemuseum, Brugia
• Zwiastowanie, 1552, Muzeum het Catharina Gasthuis, Gouda
• Siedem Boleści Marii zw. Tryptykiem van Belle, 1556, kościół św. Jakuba w Brugii(inne języki)
• Tryptyk Najświętszego Sakramentu, 1559, Katedra Świętego Zbawiciela w Brugii
• Taniec wokół złotego cielca, National Gallery of Ireland, Dublin
• Ostatnia Wieczerza, 1562, Kościół Najświętszej Marii Panny w Brugii
• Złożenie do grobu, 1570, Brugia
• Pokłon pasterzy, 1574, Kościół Najświętszej Marii Panny w Brugii
• pendant Jan van Eyewrve i Jacquemine Buuck, 1551, Groeningemuseum, Brugia
• pendant Pieter Dominick i Livina van der Beke, 1558, kolekcja prywatna, Antwerpia
• portret Jacob van der Gheenste, 1584, Bruksela
• Członkowie Bractwa Krwi Chrystusowej, 1556, Bazylika Świętej Krwi, Brugia
• Członkowie Bractwa Najświętszego Sakramentu, 1559, w tryptyku w Katedrze Świętego Zbawiciela w Brugii

Galeria

• 
  pendant Jan van Eyewrve i Jacquemine Buuck (1551)
• 
  Ostatnia wieczerza (1562)
• 
  Pieter Pourbus: Pokłon pasterzy (1574)
• 
  Francois Van der Straeten
• 
  Anna van Renoy (1575)

Przypisy