Pu-erh

Pu-erh
Pu-erh

Pu-erh (chiń. 普洱茶, pǔ’ěr chá) – gatunek herbaty, w Polsce zaliczany do herbat czerwonych (w Chinach zaś do „czarnych”, gdyż Chińczycy dzielą herbaty według koloru naparu, a nie suszu, jak Europejczycy)[1][2], uprawiany w Chinach.

Uprawiana w Chinach od ponad 1700 lat. Ojczyzną pu-erh jest region Pu’er w prowincji Junnan na południu Chin. Pochodzi z tej samej rośliny co herbata czarna, ale różni się od niej tym, że zostaje poddana dodatkowemu procesowi fermentacji. Ma ona smak bardziej gorzki niż czarna, przez co w krajach europejskich często dodaje się do niej aromaty, aby go złagodzić – najczęściej cytrynowy. Czerwoną herbatę pija się zwłaszcza w krajach wschodniej Azji. Istnieje 10 kategorii jakościowych tej herbaty (od pierwszej – najwyższej do dziesiątej – najniższej). Stopień na skali określa pochodzenie liści i ich jakość, sposób ich przetworzenia i przechowywania. Istnieją dwa rodzaje herbaty Pu-erh – Sheng oraz Shu[3]. Różnią się one produkcją. Pu-erh Sheng poddawany jest naturalnemu starzeniu poprzez leżakowanie herbaty. Proces ten może trwać nawet kilkadziesiąt lat. Natomiast Pu-erh Shu poddawany jest procesowi postarzania zwanemu wodui. Polega on na poddaniu herbaty procesom fermentacji za pomocą drobnoustrojów i szlachetnych grzybów, które rozwijają się poprzez poddanie herbaty działaniu pary wodnej oraz podwyższonej temperatury przez co herbata w smaku jest podobna do dojrzałych Pu-erhów Sheng. Pu-erh Shu może być spożywany natychmiast po przeprowadzeniu „wodui”, ale może również być pozostawiony do wieloletniego leżakowania podobnie jak Pu-erh Sheng. Obie wersje często można spotkać w formie prasowanej.

Właściwości zdrowotne

Masa ciała

W jednym badaniu ekstrakt z pu-erh wykazał nieznaczny wpływ na utratę masy ciała wśród mężczyzn z zespołem metabolicznym[4]. W innym badaniu na osobach z hiperlipidemią wpływ ekstraktu pu-erh na utratę masy ciała był znaczący[5].

Cholesterol

Pu-erh zawiera minimalne ilości statyn[6], które są stosowane do obniżania poziomu cholesterolu. W badaniu na szczurach ekstrakt z herbaty pu-erh zmniejszał LDL („zły cholesterol”), bez wpływu na HDL („dobry cholesterol”)[7]. Z kolei badanie z osobami z zespołem metabolicznym wykazało, że ekstrakt z pu-erh może znacząco poprawić parametry takie jak zmniejszenie LDL oraz zwiększenie HDL[8].

Zatrucie fluorem

Niektóre rodzaje herbaty prasowanej, ze względu na to, że są produkowane z gałązek i starych liści mogą zawierać duże ilości fluoru (200-300 razy więcej niż herbata produkowana z młodych listków). Jej duża konsumpcja może prowadzić do fluorozy[9][10].

Inne właściwości

Wikipedia:Weryfikowalność
Ta sekcja od 2010-02 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w sekcji mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.

Kilka innych właściwości zdrowotnych herbaty Pu-erh:

  • łagodzi skutki spożycia alkoholu
  • zapobiega powstawaniu agresywnych związków tlenu – wolnych rodników
  • wzmacnia organizm
  • zmniejsza wchłanianie tłuszczu w jelitach[11][12]
  • pobudza mikrokrążenie
  • poprawia pamięć
  • uspokaja

Część tych właściwości może wynikać z obecności kofeiny w herbacie pu-erh.

Zobacz też

  • napój yerba mate
  • napój rooibos

Przypisy

  1. Gilles Brochard, Herbaty świata, Warszawa 2004, s.53
  2. JustynaJ. Mrowiec JustynaJ., Herbata – moc smaku i aromatu, Warszawa 2015, ISBN 978-83-280-0784-0 .
  3. Herbata czerwona – Pu Erh [online], Czas na herbatę [dostęp 2022-02-07]  (pol.).
  4. Tsung-YuanT.Y. Yang Tsung-YuanT.Y. i inni, Weight reduction effect of Puerh tea in male patients with metabolic syndrome, „Phytotherapy research: PTR”, 28 (7), 2014, s. 1096–1101, DOI: 10.1002/ptr.5111, ISSN 1099-1573, PMID: 24399768 [dostęp 2018-04-15] .
  5. Gitte SG.S. Jensen Gitte SG.S. i inni, Reduction of body fat and improved lipid profile associated with daily consumption of a Puer tea extract in a hyperlipidemic population: a randomized placebo-controlled trial, „Clinical Interventions in Aging”, 11, 2016, s. 367–376, DOI: 10.2147/CIA.S94881, ISSN 1176-9092, PMID: 27069360, PMCID: PMC4818050 [dostęp 2018-04-15] .
  6. Kee-ChingK.Ch. Jeng Kee-ChingK.Ch. i inni, Effect of microbial fermentation on content of statin, GABA, and polyphenols in Pu-Erh tea, „Journal of Agricultural and Food Chemistry”, 55 (21), 2007, s. 8787–8792, DOI: 10.1021/jf071629p, ISSN 0021-8561, PMID: 17880152 [dostęp 2018-04-15] .
  7. Zhen-HuiZ.H. Cao Zhen-HuiZ.H. i inni, Effect of pu-erh tea on body fat and lipid profiles in rats with diet-induced obesity, „Phytotherapy research: PTR”, 25 (2), 2011, s. 234–238, DOI: 10.1002/ptr.3247, ISSN 1099-1573, PMID: 20641056 [dostęp 2018-04-15] .
  8. Song-LingS.L. Chu Song-LingS.L. i inni, A randomized double-blind placebo-controlled study of Pu'er tea extract on the regulation of metabolic syndrome, „Chinese Journal of Integrative Medicine”, 17 (7), 2011, s. 492–498, DOI: 10.1007/s11655-011-0781-4, ISSN 1672-0415, PMID: 21725873 [dostęp 2018-04-15] .
  9. JJ. Cao JJ. i inni, The relationship of fluorosis and brick tea drinking in Chinese Tibetans, „Environmental Health Perspectives”, 104 (12), 1996, s. 1340–1343, ISSN 0091-6765, PMID: 9118877, PMCID: PMC1469557 [dostęp 2018-04-15] .
  10. J.J. Cao J.J., Y.Y. Zhao Y.Y., J.J. Liu J.J., Brick tea consumption as the cause of dental fluorosis among children from Mongol, Kazak and Yugu populations in China, „Food and Chemical Toxicology: An International Journal Published for the British Industrial Biological Research Association”, 35 (8), 1997, s. 827–833, ISSN 0278-6915, PMID: 9350228 [dostęp 2018-04-15] .
  11. JingJ. Ye JingJ. i inni, Pu-erh tea ameliorates obesity and modulates gut microbiota in high fat diet fed mice, „Food Research International (Ottawa, Ont.)”, 144, 2021, s. 110360, DOI: 10.1016/j.foodres.2021.110360, ISSN 1873-7145, PMID: 34053553 [dostęp 2024-02-23] .
  12. KazumitsuK. Kubota KazumitsuK. i inni, Improvements of mean body mass index and body weight in preobese and overweight Japanese adults with black Chinese tea (Pu-Erh) water extract, „Nutrition Research (New York, N.Y.)”, 31 (6), 2011, s. 421–428, DOI: 10.1016/j.nutres.2011.05.004, ISSN 1879-0739, PMID: 21745623 [dostęp 2024-02-23] .