Samuel Józef Różycki

Samuel Józef Różycki
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

19 czerwca 1781
Zagorzyce, Polska

Data i miejsce śmierci

2 marca 1834
Berno, Szwajcaria

Przebieg służby
Lata służby

1807–1816, 1818-1831

Siły zbrojne

Armia Księstwa Warszawskiego
Wojsko Polskie Królestwa Kongresowego

Jednostki

8 Pułku Piechoty

Główne wojny i bitwy

Wojny napoleońskie
Bitwa pod Borodino
Bitwa pod Lipskiem
Powstanie listopadowe

Odznaczenia
Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Order Świętego Stanisława (Królestwo Kongresowe)
Multimedia w Wikimedia Commons

Samuel Józef Różycki (ur. 19 czerwca 1781 roku[a] w Zagorzycach, zm. 2 marca 1834 roku[b] w Bernie) – generał brygady wojsk polskich, dowódca w powstaniu listopadowym, nadzwyczajny referendarz stanu Królestwa Kongresowego w 1830 roku[1], komisarz obwodu stopnickiego[2].

Życiorys

Urodził się w starej rodzinie ziemiańskiej wyznania ewangelicko-reformowanego (kalwińskiego) jako syn Michała (podstolego czernihowskiego) i Anny Wołk-Łaniewskiej i daleki krewny Jana Henryka Dąbrowskiego. Rozpoczął studia prawnicze w Krakowie. W 1807 roku znalazł się w armii Księstwa Warszawskiego, brał udział w kampaniach napoleońskich: 1807, 1809, 1812-1813. Walczył pod Słupskiem, Gdańskiem, Smoleńskiem, Borodino[3], Woronowem, Lipskiem, Gabel. W 1813 roku dostał się do niewoli. Od 1815 roku w armii Królestwa Polskiego, służył w 8 pułku piechoty liniowej w stopniu podpułkownika, ale już w lutym 1816 roku złożył dymisję. Gospodarował w majątku Żurawniki. W 1818 roku był komisarzem Wydziału Wojennego Komisji Wojewódzkiej Województwa Krakowskiego[4], później komisarzem obwodu stopnickiego.

Był członkiem loży wolnomularskiej Przesąd Zwyciężony w 1810 roku[5]. Działał w Wolnomularstwie Narodowym i Towarzystwie Patriotycznym. Walczył w powstaniu listopadowym. 13 czerwca 1831 roku zajął Kock, a potem walczył pod Drohiczynem, Łagowem, Skalbmierzem. Po upadku powstania na emigracji we Francji. Był członkiem Towarzystwa Litewskiego i Ziem Ruskich w Paryżu w 1832 roku[6]. Przyjaciel Adama Czartoryskiego, od 1833 roku przebywał w Szwajcarii w Bernie. Opublikował relację z powstania Zdanie sprawy narodowi z czynności w roku 1831 (1832)[7], kilka prac o charakterze autobiograficznym pozostawił w rękopisie.

Z małżeństwa z Emilią Teklą z Szasterów (córką Antoniego, lekarza, profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego) miał trzy córki, m.in. Annę, więzioną za działalność spiskową[8].

Odznaczenia

Odznaczony m.in.:

Zobacz też

Uwagi

  1. Łoza podaje datę 19 czerwca 1784 roku
  2. Łoza podaje datę 23 lutego 1834 roku

Przypisy

  1. Obraz polityczny i statystyczny Królestwa Polskiego iaki był w roku 1830 przed dniem 29 listopada, Warszawa 1830, s. 21.
  2. a b Stanisław Łoza, Kawalerowie orderu Św. Stanisława, w: Miesięcznik Heraldyczny, r. XI, nr 3, Warszawa 1932, s. 60.
  3. Tomasz Strzeżek, Kawaleria Królestwa Polskiego w powstaniu listopadowym - mobilizacja i podstawy funkcjonowania w wojnie. Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, 2006, s. 106.
  4. Nowy Kalendarzyk Polityczny na Rok 1819, Warszawa 1818, s. 211.
  5. Stanisław Małachowski-Łempicki, Dzieje wolnego mularstwa w Krakowie 1755-1822, Kraków 1929, s. 33.
  6. druk ulotny, odezwa Towarzystwa Litewskiego i Ziem Ruskich, Paryż 23 sierpnia 1832, niepaginowana
  7. SamuelS. Różycki SamuelS., Zdanie sprawy narodowi z czynnośći w roku 1831, Bourges 1832 .
  8. encyklopediakrakowa.pl, hasło: Różycka Anna
  • ISNI: 0000000108660044
  • VIAF: 5788215
  • GND: 121463745
  • PLWABN: 9810533638505606
  • NUKAT: n99050406
  • WorldCat: viaf-5788215
  • PWN: 3969654