Serwer

Ten artykuł od 2021-03 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Serwer – program komputerowy świadczący usługi na rzecz odpowiednich programów zazwyczaj uruchomionych na innych komputerach podłączonych do sieci komputerowej. Innymi słowy serwerem nazywa się system oprogramowania biorący udział w udostępnianiu zasobów. Przykładami udostępnianych zasobów są pliki, bazy danych, łącza internetowe, a także urządzeń peryferyjnych jak drukarki i skanery.

Serwerem nazywa się często również komputer świadczący takie usługi, zazwyczaj udostępnianie pewnych zasobów innym komputerom lub przekaz danych.

Serwerem może być zwykły komputer, jednak w celu pełnego wykorzystania możliwości, jakie daje oprogramowanie serwerowe, powinna to być maszyna przeznaczona do tej roli. Maszyny takie są przystosowane do pracy ciągłej, wyposaża się je w duże i szybkie dyski twarde lub SSD, głównie SAS (dawniej SCSI), dużą ilość pamięci RAM najczęściej z funkcją ECC oraz wydajne wielordzeniowe procesory serwerowe. Najczęściej serwerowe płyty główne mogą obsłużyć 2, 4 lub więcej procesorów.

Serwer musi być maszyną niezawodną, w tym celu często posiada 2 lub więcej wbudowanych zasilaczy typu hot-plug i awaryjne zasilanie, a pomieszczenie, w którym stoi powinno posiadać odpowiednią wentylację lub klimatyzację. Dodatkowo niezawodność podnosi zastosowanie układu kontroli poprawnej pracy, tzw. watchdog, którego zadaniem jest przeprowadzenie restartu serwera w razie zawieszenia się systemu operacyjnego.

Serwer jest zazwyczaj podłączony do Internetu szybkim łączem światłowodowym, aby móc udostępniać swoje zasoby innym komputerom – typowym przykładem jest tu serwer WWW. Może również jako serwer pośredniczący mieć zainstalowane oprogramowanie maskarady (NAT) potrafiące dzielić łącze pomiędzy urządzenia chcące skorzystać z zasobów Internetu, które nazywa się klientami. Natomiast serwer niepodłączony do Internetu, na przykład działający tylko w sieci lokalnej, może zarządzać współdzieleniem zasobów na poszczególnych komputerach w tej sieci – na przykład zainstalowanymi programami, udostępnianymi danymi czy też urządzeniami peryferyjnymi.

Współdzielenie zasobów

Współdzielenie zasobów w sieci z dedykowanym serwerem odbywa się najczęściej w architekturze klient-serwer.

Jeśli w sieci nie ma dedykowanego serwera, tzn. jest to sieć równorzędna, to teoretycznie każdy komputer może być w niej jednocześnie serwerem i klientem, a współdzielenie zasobów odbywa się na zasadzie połączeń w modelu peer-to-peer.

Oprogramowanie serwerowe

Serwery najczęściej pracują pod kontrolą systemów operacyjnych takich jak: FreeBSD, GNU/Linux, Solaris, HP-UX, AIX, OS X, Microsoft Windows Server, aczkolwiek stosuje się także oprogramowanie hiperwizora pozwalające na wirtualizację, która umożliwia uruchamianie kilku systemów operacyjnych równocześnie.

Wśród wielu usług realizowanych przez serwery w Internecie są między innymi: obsługa stron WWW, poczty elektronicznej, przesyłanie plików (np. FTP), komunikacja online, strumieniowa transmisja audio i wideo czy portale społecznościowe oraz wiele innych. W przypadku serwerów WWW wykorzystywane jest najczęściej oprogramowanie Apache.