Seweryn Steinwurzel

Seweryn Steinwurzel
Data i miejsce urodzenia

18 stycznia 1898
Warszawa

Data i miejsce śmierci

27 grudnia 1983
Lod

Zawód

operator filmowy
montażysta

Współmałżonek

Nora Ney

Odznaczenia
Krzyż Zasługi (II RP)

Seweryn Steinwurzel (ur. 18 stycznia 1898 w Warszawie, zm. 27 grudnia 1983 w Lod) – polski operator filmowy żydowskiego pochodzenia. Jeden z najwybitniejszych operatorów okresu kina międzywojennego w Polsce.

Życiorys

Urodził się w Warszawie w rodzinie żydowskiej, jako syn Arona (Adolfa) Steinwurzela i Reginy (z domu Majorkiewicz) – właścicieli zakładu fotograficznego Raphael. Brat operatora Jerzego Stena. Uczęszczał do gimnazjum w Szwajcarii, następnie w Warszawie. Po zdaniu matury studiował budowę maszyn w Szkole Mechaniczno-Technicznej im. Hipolita Wawelberga i Stanisława Rotwanda. W latach 1918–1920 służył w Wojsku Polskim. W latach 1920–1922 pracował jako mechanik w warszawskich kinach, gdzie zainteresował się filmem.

Pod koniec 1922 wraz z Leo Forbertem i Bruno Bredschneiderem założył wytwórnię filmową „Meteor”, w której sprawował funkcję kierownika technicznego i operatora wyprodukowanych w niej dwóch filmów: Ludzie mroku i Syn Szatana. Następnie związał się z wytwórnią „Leo-Film”. W 1927 był współzałożycielem Polskiego Związku Producentów Filmowych. W 1928 ożenił się z aktorką Norą Ney, z którą rozwiódł się w 1934. W 1930 uzyskał tytuł inżyniera na wydziale mechanicznym politechniki w Paryżu. W 1936 był współzałożycielem Stowarzyszenia Realizatorów i Techników Filmowych. W 1938 założył wytwórnię „Omnia-Film”.

Wybuch II wojny światowej przerwał mu prace na planie filmu Szatan z siódmej klasy w reżyserii Konrada Toma. Pod koniec 1939 przeprowadził się do Lwowa, a następnie do Stanisławowa, gdzie był kierownikiem warsztatów remontujących samochody i sprzęt filmowy. Po ataku III Rzeszy na Związek Radziecki w czerwcu 1941 uciekł do Moskwy, gdzie podjął pracę w dziale trikażu wytwórni filmowej „Sojuzdietfilm”. Pod koniec tego roku wraz z personelem wytwórni został ewakuowany do Tadżykistanu. W lutym 1942 wstąpił do Armii Andersa i został przydzielony do sekcji filmowej Biura Propagandy i Oświaty. Od 1943 pracował w Kairze w Referacie Filmowym jako szef montażu filmów. Od października tego samego roku pracował w Wydziale Propagandy i Oświaty Armii Polskiej na Wschodzie.

Po demobilizacji w styczniu 1947 wyjechał do Argentyny, gdzie był operatorem dwóch filmów, m.in. Uma Luz na Estrada[1], a następnie prowadził warsztat konstrukcji i naprawy sprzętu filmowego. Później przeprowadził się do Brazylii, gdzie objął stanowisko naczelnego inżyniera działu mechaniki w wytwórni „Lider Cinematografica” w Rio de Janeiro. Zajmował się tam konstrukcją i konserwacją sprzętu automatycznego do wywoływania filmów. W 1975 wyjechał do Izraela i osiadł w Lod, gdzie mieszkał do końca życia[2].

Kariera

Zdjęcia

  • 1948: Uma Luz na Estrada
  • 1946: Wielka droga
  • 1943–1946: Kronika filmowa 2 Korpusu A.P.W.
  • 1943: Gen. Sosnkowski odwiedza wojsko na Bliskim Wschodzie
  • 1943: Dzieci
  • 1943: Polska parada
  • 1942: Marsz do wolności
  • 1942: Kronika wojenna nr 1
  • 1942: Od pobudki do capstrzyku
  • 1941: Polacy na nowym froncie
  • 1941: Bojewoj Kinosbornik nr 7
  • 1939: Złota Maska
  • 1939: Kłamstwo Krystyny
  • 1939: Doktór Murek
  • 1938: Mateczka
  • 1938: List do matki
  • 1938: Granica
  • 1937: Piętro wyżej
  • 1937: Parada Warszawy
  • 1937: Ordynat Michorowski
  • 1937: Dziewczęta z Nowolipek
  • 1937: Błazen purymowy
  • 1936: Trędowata
  • 1936: Tajemnica panny Brinx
  • 1936: Róża
  • 1936: Papa się żeni
  • 1936: Pan Twardowski
  • 1936: Barbara Radziwiłłówna
  • 1935: Dzień wielkiej przygody
  • 1934: Pieśniarz Warszawy
  • 1934: Kocha, lubi, szanuje
  • 1934: Córka generała Pankratowa
  • 1933: Zabawka
  • 1933: Jego ekscelencja subiekt
  • 1933: Dzieje grzechu
  • 1933: 10% dla mnie
  • 1932: Legion ulicy
  • 1932: Głos pustyni
  • 1932: Bezimienni bohaterowie
  • 1931: Serce na ulicy
  • 1930: Uroda życia
  • 1929: Policmajster Tagiejew
  • 1929: Kobieta, która grzechu pragnie
  • 1928: Kropka nad i
  • 1927: Zew morza
  • 1927: Kochanka Szamoty
  • 1926: Wieczna młodość
  • 1926: Czerwony błazen
  • 1925: Rywale
  • 1925: Jeden z 36
  • 1924: Ślubowanie
  • 1924: Atakualpa
  • 1923: Syn Szatana
  • 1923: Ludzie mroku

Kierownictwo techniczne

  • 1944: Mp. Adama i Ewy
  • 1938: Zapomniana melodia
  • 1926: Czerwony błazen

Montaż

  • 1944: Monte Cassino
  • 1943: Gen. Sosnkowski odwiedza wojsko na Bliskim Wschodzie
  • 1943: Dzieci
  • 1943–1946: Kronika filmowa 2 Korpusu A.P.W.
  • 1934: Przebudzenie
  • 1928: Kropka nad i

Odznaczenia

Przypisy

  1. Seweryn Steinwurzel w bazie IMDb (ang.)
  2. a b Mirela Tomczyk: Seweryn Steinwurzel. stare-kino.pl, 20 sierpnia 2019. [dostęp 2021-03-16].
  3. Seweryn Steinwurzel w bazie filmpolski.pl

Linki zewnętrzne

  • VIAF: 4757156619125428780006
  • PLWABN: 9810817912705606
  • WorldCat: viaf-4757156619125428780006
Identyfikatory zewnętrzne:
  • FilmPolski.pl: 21578