Sit ostrokwiatowy

Systematyka^[1]^[2]

Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

Nadgromada

Gromada

Podgromada

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

sitowate

Rodzaj

sit

Gatunek

sit ostrokwiatowy

Nazwa systematyczna

Juncus acutiflorus Ehrh. ex Hoffm.
Deutschl. Fl. Bot. Taschenb. 1: 125 (1791)^[3]

Multimedia w Wikimedia Commons

Sit ostrokwiatowy (Juncus acutiflorus Ehrh. ex Hoffm.) – gatunek rośliny z rośliny sitowatych. Jako gatunek rodzimy występuje w Europie, północno-zachodniej Afryce i południowo-zachodniej Azji^[4]. W Polsce gatunek rzadko spotykany w zachodniej części kraju^[5].

Morfologia

Pęd: Łodygi długości 0,3-1 m wyrastają z czołgającego się kłącza. Łodygi ulistnione na całej długości, kolankowate.
Liście: Szydlaste, o blaszkach obłych, nieco spłaszczonych, zwykle sierpowato wygiętych i przegradzanych (przegrody dobrze widoczne w stanie suchym).
Kwiatostan: Luźna, wierzchotkowata rozrzutka, licznogłówkowa. W drobnych główkach skupionych jest po kilka-kilkanaście kwiatów. Podsadka krótka.
Kwiat: Okwiat brunatny, długości 3-3,5 mm. Listki okwiatu krótsze od torebki, ostre, nierówne – wewnętrzne dłuższe, ościste i odgięte. Kwitnie od czerwca do sierpnia.
Owoc: Torebka jajowata, błyszcząca, czerwonobrunatna, stopniowo się zwęża w długi dzióbek, dłuższa od listków okwiatu.
Nasiona: Drobne (do 0,5 mm długości), przejrzyście czerwonobrunatne.

Biologia i ekologia

Gatunek występuje na torfowiskach niskich, na wilgotnych łąkach. Gatunek charakterystyczny łąk kaczeńcowych ze związku Calthion i zespołu Juncetum acutiflori^[6].

Zmienność

Gatunek zróżnicowany na dwa podgatunki^[4]:

Juncus acutiflorus subsp. acutiflorus - występuje w całym zasięgu gatunku
Juncus acutiflorus subsp. rugosus (Steud.) Cout. - rośnie w Portugalii i Hiszpanii

Zagrożenia i ochrona

Roślina umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006, 2016)^[7]^[8] w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia VU).

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-11-01] (ang.).
↑ Juncus acutiflorus Ehrh. ex Hoffm., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-04-14] .
↑ ^a ^b Juncus acutiflorus na eMonocot [dostęp 2013-12-03].
↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 310, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
↑ WładysławW. Matuszkiewicz WładysławW., Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059 .
↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

Bibliografia

W. Szafer, S. Kulczyński, B. Pawłowski: Rośliny Polskie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967.
Marian Nowiński: Chwasty łąk i pastwisk. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1966.

Encyklopedie internetowe (takson):