Wyrzutek

Wyrzutek
An Outcast of the Islands
Ilustracja
Strona tytułowa pierwszego polskiego wydania powieści (1913)
Autor

Joseph Conrad

Typ utworu

powieść

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Londyn

Język

angielski

Data wydania

1896

Wydawca

T. Fisher Unwin

Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego

1913

Wydawca

Kurier Lwowski

Przekład

Wilhelmina Zyndram-Kościałkowska

Wyrzutek (ang. An Outcast of the Islands) – druga powieść Josepha Conrada, wydana w 1896 w Londynie w wydawnictwie „T. Fisher Unwin”. Utwór ma wiele wspólnego z pierwszą powieścią Conrada, Szaleństwo Almayera, opisuje niektóre znane z poprzedniego utworu postaci i wydarzenia, choć akcja rozgrywa się kilkanaście lat wcześniej[1].

Pierwsze polskie wydanie książkowe, pod tytułem Banita ukazało się w 1913 we Lwowie nakładem Kuriera Lwowskiego w przekładzie Wilhelminy Zyndram-Kościałkowskiej[2]. Przed wojną wyszło jeszcze tłumaczenie Anieli Zagórskiej Wykolejeniec (Dom Książki Polskiej 1936)[3]. Powojenną edycję przekładu Zagórskiej wydał w 1972 Państwowy Instytut Wydawniczy pod tytułem Wyrzutek[4].

Powieść w tłumaczeniu Marii Gąsiorowskiej, publikowana w odcinkach w warszawskim „Tygodniku Romansów i Powieści” w 1897, czyli ledwie rok po ukazaniu się oryginału, była pierwszym tłumaczeniem utworu Conrada na język obcy[5].

Cytat z utworu („Life is very long”) umieścił w swoim wierszu Próżni ludzie T.S. Eliot[6].

Fabuła

Bogaty kupiec, kapitan Lingard, kolejny raz ratuje z opresji oszusta i byłego pirata, Willemsa. Gdy Willems był nastolatkiem właśnie Lingard ocalił go od śmierci głodowej. Mimo długów wdzięczności Willem zdradza swego dobroczyńcę[7].

Ekranizacja

Powieść została zekranizowana w 1951 przez Carol Reeda pod oryginalnym tytułem An Outcast of the Islands (w Polsce jako Wykolejeniec), w rolach głównych wystąpili: Trevor Howard, Ralph Richardson, Robert Morley i Wendy Hiller[8].

Przypisy

  1. ↑ An Outcast of the Islands tutorial, commentary, study resources, and web links. Mantex. [dostęp 2020-06-15]. (ang.).
  2. ↑ Banita / Joseph Conrad ; przekł. z ang. Wili Zyndram-Kościałkowskiej. Biblioteka Narodowa. [dostęp 2020-06-15]. (pol.).
  3. ↑ Wykolejeniec. Powieść. T. 1-2 / Joseph Conrad ; przeł. Aniela Zagórska. Biblioteka Narodowa. [dostęp 2020-06-15]. (pol.).
  4. ↑ Wyrzutek / Joseph Conrad ; przeł. Aniela Zagórska ; [konsultacja marynistyczna Józef Miłobędzki]. Biblioteka Narodowa. [dostęp 2020-06-15]. (pol.).
  5. ↑ Magdalena Heydel: Polskie oryginały angielskich pism. Tłumaczenia utworów Josepha Conrada na język polski w perspektywie historii przekładu. Akademicka Platforma Czasopism. [dostęp 2020-06-15]. (pol.).
  6. ↑ Unknown, Krzysztof Boczkowski: T. S. Eliot SZEPTY NIEŚMIERTELNOŚCI Poezje wybrane przekład, wprowadzenie i komentarze Krzysztof Boczkowski Wydanie V zmienione i rozszerzone 2013 [online], Krzysztof Boczkowski, 25 czerwca 2013 [dostęp 2022-05-06] .
  7. ↑ Adaptacje filmowe twórczości Josepha Conrada. Culture.pl, 2008-04-16. [dostęp 2020-06-15]. (pol.).
  8. ↑ Outcast of the Islands (original title). IMDb. [dostęp 2020-06-15]. (ang.).

Linki zewnętrzne

  • Tłumaczenie Zyndram-Kościałkowskiej z 1913 w Wikiźródłach
  • Tłumaczenie Zagórskiej z 1936 w Wikiźródłach
  • p
  • d
  • e
Twórczość Josepha Conrada
Powieści i nowele
Zbiory nowel i opowiadań
Dramaty
  • Jutro
  • Anna Śmieszka
  • Tajny agent, dramat w czterech aktach
Eseje i wspomnienia

Kontrola autorytatywna (utwór pisany):
  • Britannica: topic/An-Outcast-of-the-Islands-novel-by-Conrad