Zawłaszczenie

Zawłaszczenie (łac. occupatio) – jeden ze sposobów pierwotnego nabycia własności (najstarszy w prawie rzymskim).

W prawie rzymskim

Occupatio polegało na prostym objęciu w posiadanie rzeczy niczyjej (res nullius). Rzecz niczyja staje się własnością tego, kto pierwszy ją zawładnął (Res nullius cedit primo occupanti)[1]. Konkretniej zawłaszczeniu podlegały następujące kategorie rzeczy:

  • omnia quae terra mari caelo capiuntur - to wszystko, co chwyta się na ziemi, w morzu i w powietrzu
  • res derelictae - rzeczy porzucone świadomie przez właściciela
  • thesaurus - skarb, tak dawno ukryty, że zatraciła się pamięć o jego pierwotnym właścicielu
  • mienie należące do nieprzyjaciela na terenie Rzymu.

We współczesnym prawie polskim

W polskim Kodeksie cywilnym zawłaszczenie uregulowano w art. 181:

Art. 181. Własność ruchomej rzeczy niczyjej nabywa się przez jej objęcie w posiadanie samoistne.

Przypisy

  1. res nullius cedit primo occupanti, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2020-02-29] .

Bibliografia

  • K. Kolańczyk, Prawo Rzymskie, Warszawa 2000
  • Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2022 r. poz. 1360, z późn. zm.)
  • p
  • d
  • e
Rzymskie sposoby nabycia własności
Pierwotne
  • accessio
  • nabycie pożytków
  • occupatio
  • specificatio
  • usucapio
Pochodne
  • in iure cessio
  • mancipatio
  • traditio
  • p
  • d
  • e
Prawo rzeczowe
Podstawowe prawa rzeczowe
Prawa rzeczowe ograniczone
Ochrona praw rzeczowych
Zarządzanie nieruchomościami
Pozostałe pojęcia