Bilişsel psikoloji

Psikoloji
dizisinin bir parçası
Temel bilimler
Listeler
  • Disiplinler
  • Örgütler
  • Psikologlar
  • Psikoterapistler
  • Araştırma yöntemleri
  • Kuramlar
  • Zaman çizelgesi
  • Dizin
  • Şablon:Portal-inline
  • g
  • t
  • d
Bilişsel psikoloji
Algı
Dikkat
Bellek
Üstbiliş
Dil
Üst dil
Düşünce

Bilişsellik

sayısal biliş
  • Sayısal uyum etkisi
  • Yaklaşık sayı sistemi
  • Paralel bireyselleştirme sistemi
  • g
  • t
  • d

Bilişsel psikoloji, düşünme, hissetme, öğrenme, anımsama, karar verme, dil, problem çözme ve yargılama gibi zihinsel süreçlerin en geniş anlamda incelenmesidir.[1] Yani bilişsel psikologlar insanların bilgiyi anlama, saklama ve bilincine geri getirmeleriyle ilgilenirler. Bilişsel psikologlar zihinsel süreçlerin incelenebileceğine ve incelenmesi gerektiğine inanırlar. Her ne kadar bilişsel süreçler doğrudan gözlenemeseler de, davranışlar gözlenebilir ve bu davranışların altında yatan bilişsel süreçler hakkında çıkarımlar yapılabilir.

Davranışçı öğrenme yaklaşımının egemen olduğu psikoloji bilimi 1950'lerden itibaren çeşitli sebeplerle bilişsel psikoloji anlayışının genel kabul gördüğü bir sürece girdi. İnsan zihni tekrar psikolojinin araştırma konusu oldu ancak bu sefer doğrudan zihnin gözlenmesi çabaları yerine davranışlar gözlenerek zihin hakkında çıkarım yapma yoluna gidildi. İnsan zihninin bilgisayarlar gibi girdi-işlem-çıktı süreçleriyle anlaşılmasının daha faydalı olacağı anlayışı paradigmatik bir değişime sebep oldu ve bu doğrultuda 50 ve 60'lı yıllarda dikkat, bellek, algı gibi konularda çok sayıda araştırma yapıldı.[kaynak belirtilmeli]

Zihinsel Süreçler

Bilişsel psikologların asıl odağı davranışları etkileyen zihinsel süreçlerdir. Bu süreçlerden bazıları şunlardır:

Dikkat

Bakınız: Dikkat

Bellek

Bakınız: Bellek

Algı

Bakınız: Algı

Üstbiliş

Bakınız: Üstbiliş

Ayrıca bakınız

Notlar

  1. ^ Doğan Cüceloğlu (1991), İnsan ve Davranışı, "Psikolojinin Alanları", Remzi Kitabevi, ISBN 978-975-14-0250-9.
  • g
  • t
  • d
Genel
Psikoloji temel bilimi
Uygulamalı psikoloji
Yöntemler
Psikologlar
Listeler
  • g
  • t
  • d
Evrimsel psikoloji tarihi · Evrim düşüncesinin tarihi · Evrimsel psikolojinin teorik temelleri · Adaptasyonizm · Bilişsel devrim · Bilişselcilik (psikoloji) · Gen merkezli evrim görüşü · Modern evrimsel sentez · Evrim
Evrimsel
süreçler
Alanlar
Bilişin /
Duygu
Kültür
  • Estetik
    • Edebiyat eleştirisi
    • Müzikoloji
  • Antropoloji
  • Suç
  • Dil
  • Ahlak
    • ahlaki temeller
  • Din
    • Kökeni
  • Evrenseller
Gelişim
İnsan faktörleri /
Akıl sağlığı
  • Facebook eleştirisi
  • Depresyon
  • Dijital medya kullanımı ve ruh sağlığı
  • Arabanın toplumlar üzerindeki etkileri
    • Dikkatini dağıtan sürüş
    • Kurşun-suç hipotezi
    • Cep telefonları ve sürüş güvenliği
    • Sürüş sırasında mesajlaşma
  • Hipofobi
  • Akıl körlüğü
  • Depresyonun sıralama teorisi
  • Şizofreninin Evrimi
  • Cinsiyet farklılıkları
  • Ekran ZAMANI
  • Televizyonun sosyal yönleri
Seksoloji
Cinsiyet farklılıkları
  • Agresyon
  • Otizm
  • Biliş
  • Suç
  • İşbölümü
  • Duygusal zeka
  • Empati kurma-sistemleştirme teorisi
  • Cinsiyet rolü
  • Zeka
  • Hafıza
  • Narsisizm
  • Nörobilim
  • Şizofrenide
  • Madde bağımlılığı
  • İntihar
  • Değişkenlik hipotezi
İnsanlar
Biyologlar /
sinirbilimciler
Antropologlar
  • Jerome H. Barkow
  • Christopher Boehm
  • Robert Boyd
  • Donald E. Brown
  • Napoleon Chagnon
  • Robin Dunbar
  • Daniel Fessler
  • Mark Flinn
  • John D. Hawks
  • Joseph Henrich
  • Ruth Mace
  • Daniel Nettle
  • Stephen Shennan
  • Donald Symons
  • John Tooby
  • Pierre van den Berghe
Davranışsal ekonomistler /
siyaset bilimciler
  • Samuel Bowles
  • Ernst Fehr
  • Herbert Gintis
  • Dominic D. P. Johnson
  • Gad Saad
Edebiyat teorisyenleri /
filozoflar
Psikologlar /
bilişsel bilimciler
  • Mary Ainsworth
  • Simon Baron-Cohen
  • Justin L. Barrett
  • Jay Belsky
  • Jesse Bering
  • David F. Bjorklund
  • Paul Bloom
  • John Bowlby
  • Pascal Boyer
  • Joseph Bulbulia
  • David Buss
  • Josep Call
  • Anne Campbell
  • Donald T. Campbell
  • Peter Carruthers
  • Noam Chomsky
  • Leda Cosmides
  • Martin Daly
  • Paul Ekman
  • Bruce J. Ellis
  • Anne Fernald
  • Aurelio José Figueredo
  • Diana Fleischman
  • Uta Frith
  • Gordon G. Gallup
  • David C. Geary
  • Gerd Gigerenzer
  • Jonathan Haidt
  • Harry Harlow
  • Judith Rich Harris
  • Martie Haselton
  • Stephen Kaplan
  • Douglas T. Kenrick
  • Simon M. Kirby
  • Robert Kurzban
  • Brian MacWhinney
  • Michael T. McGuire
  • Geoffrey Miller
  • Darcia Narvaez
  • Katherine Nelson
  • Randolph M. Nesse
  • Steven Neuberg
  • David Perrett
  • Steven Pinker
  • Paul Rozin
  • Mark Schaller
  • David P. Schmitt
  • Nancy Segal
  • Todd K. Shackelford
  • Roger Shepard
  • Irwin Silverman
  • Peter K. Smith
  • Dan Sperber
  • Anthony Stevens
  • Frank Sulloway
  • Michael Tomasello
  • Joshua Tybur
  • Mark van Vugt
  • Andrew Whiten
  • Glenn Wilson
  • Margo Wilson
Araştırma merkezleri/kuruluşları
  • Evrimsel Psikoloji Merkezi
  • İnsan Davranışı ve Evrim Topluluğu
  • Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü
  • Max Planck İnsan Bilişsel ve Beyin Bilimleri Enstitüsü
  • New England Karmaşık Sistemler Enstitüsü
Yayınlar
  • The Adapted Mind
  • Evolution and Human Behavior
  • The Evolution of Human Sexuality
  • Evolution, Mind and Behaviour
  • Evolutionary Behavioral Sciences
  • Evolutionary Psychology
İlgili konular
Akademik disiplinler
Araştırma konuları
Teorik pozisyonlar
  • g
  • t
  • d
İnsan zekası
Türler
Yetenekler, özellikler ve yapılar
Modeller ve teoriler
  • Cattell–Horn–Carroll teorisi
  • Akışkan ve kristalize zeka
  • Çoklu zeka kuramı
  • PASS kuramı
  • Üç tabaka teorisi
  • Triarşik teori
Araştırma alanları
  • g
  • t
  • d
Zihinsel süreçler
Biliş
Algı
Algının sayısal değeri · Amodal algı · Derinlik algısı · Yorum olarak algı · Görme · Haptik algı · Harmonik algı · Konuşma algısı · Perde algısı · Renk algısı · Sosyal algı · Biçim algısı
Bellek
Bellek konsolidasyonu · Depolama · Hatırlama · Kodlama
Diğer
Dikkat · Düşünme · Zihinsel yorgunluk · İrade · Kasıt · Öğrenme · Set
  • g
  • t
  • d
Dijital medya kullanımı ve ruh sağlığı
Önerilen veya kabul edilen
tanı kategorileri
İlgili disiplinler
İlişkili
psikiyatrik durumlar
Dikkat
  • Dikkat ekonomisi
  • Dikkat eşitsizliği
  • Dikkat yönetimi
  • Dikkat süresi
  • Betteridge'in manşet yasası
  • Chumbox
  • Clickbait
  • Dijital zombi
  • Felaket kaydırması
  • İnsan çoklu görev
    • Medya çoklu görevi
    • Cep telefonları ve sürüş güvenliği
    • Phubbing
    • Akıllı telefonlar ve yaya güvenliği
    • Sürüş sırasında mesajlaşma
  • Kiralık etki
  • Bilgi salgını
  • Bilgi patlaması
  • Bilgi bombardımanı
  • Bilgi kirliliği
  • Bilgi-eylem oranı
  • Bilgi-eğlence
  • Bilgi açığı hipotezi
  • Kayıp beyaz kadın sendromu
  • Neofil
  • Bir tuhaf numara
  • Öfke çiftçiliği
  • Screen time
  • Yapışkan içerik
  • Magazin televizyonu
  • Sarı gazetecilik
Bilişsel eğilim/
Uygunluk
İlgili konular
  • Kategori
  • g
  • t
  • d
Bilişsel psikoloji
Bilgi gösterimi
Ciddi Oyun
Listeler
  • Bilişsel psikologlar
  • Kategori
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • BNE: XX4659863
  • BNF: cb12116308v (data)
  • GND: 4073586-2
  • LCCN: sh87007652
  • NDL: 00967114
  • NKC: ph121696
  • NLI: 987007539274705171
Taslak simgesiPsikoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.