Tuvana

Tuvana Krallığı (Antik Yunanca: Τύανα, Hititçe: Tuwanuwa). MÖ 3000 ile 2000 yılları arasında Anadolu'da kurulan şehir devletlerinden birisi de Ön Hititler tarafından kurulan ve merkezi İlçenin 4 km güneyindeki aydınkent (İvriz) köyünde bulunan Tuvana Krallığı (Tyana herekleia) şehir devleti olup, bu devlet merkezi Aydınkent (İvriz) olmak üzere MÖ 1200 ile 742 yılları arasında hüküm sürmüştür.

Tarihi

Tyana, Hitit arşivlerinde Tuwanuwa olarak adlandırılan şehirdir. 2. binyılın ortalarında Hitit İmparatorluğu döneminde Tuwanuwa, hupisna, Landa, Sahasara, Huwassana ve Kuniyawanni ile birlikte bölgenin başlıca yerleşim yerleri arasındaydı.[1] Bu Güney-İç Anadolu Bölgesi, Hitit kaynaklarında Aşağı toprak olarak adlandırıldı ve nüfusu esas olarak Luvi konuşmacılarıydı.[2] Hitit İmparatorluğu'nun çöküşünden sonra Tuwanuwa / Tuwana, bağımsız Neo-Hitit krallıklarının önemli bir şehriydi. Başlangıçta kuzeyindeki Tabal krallığına tabi olup olmadığı kesin değildir, ancak kesinlikle M.Ö. 8. yüzyılın sonlarında Warpalawa (Asur kaynaklarında Urballa) adlı bir hükümdar altında bağımsız bir krallıktı.[3] Warpalawa, Asur metinlerinde Urballa adı altında, önce Asur Kralı III. Tiglat-Pileser'in kolları listesinde ve daha sonra Sargon II'nin bir mektubunda da bahsedilir.[4] Warpalawa, muhtemelen Niğde'de bulunan başka bir anıtta adı görünen oğlu Muvaharani tarafından tahttan indirildi.[5]

Yunan ve Roma dönemi

Niğde Arkeoloji Müzesi'nde Tyana'dan eserler
Roma havuzu
Tyana su kemerleri (Roma dönemi)

Kaynakça

  1. ^ "Bryce, Trevor R; 2003. in C. Melchert (ed.) The Luvians. Leiden: Brill Academic Publishers: 47". 8 Ağustos 2018 tarihinde |arşiv-url= kullanmak için |url= gerekiyor (yardım) arşivlendi.  Eksik ya da boş |url= (yardım)
  2. ^ "Singer, Itamar; 1981. Hittites and Hattians in Anatolia at the Beginning of the Second Millennium B.C. Journal of Near Eastern Studies 9: 119-134.". 8 Ağustos 2018 tarihinde |arşiv-url= kullanmak için |url= gerekiyor (yardım) arşivlendi.  Eksik ya da boş |url= (yardım)
  3. ^ "Bryce, Trevor R; 2003. in C. Melchert (ed.) The Luvians. Leiden: Brill Academic Publishers: 97-8". 8 Ağustos 2018 tarihinde |arşiv-url= kullanmak için |url= gerekiyor (yardım) arşivlendi.  Eksik ya da boş |url= (yardım)
  4. ^ "Bryce, Trevor R; 2003. in C. Melchert (ed.) The Luvians. Leiden: Brill Academic Publishers: 98". 8 Ağustos 2018 tarihinde |arşiv-url= kullanmak için |url= gerekiyor (yardım) arşivlendi.  Eksik ya da boş |url= (yardım)
  5. ^ "Hittite Monuments - Niğde". www.hittitemonuments.com. 26 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2021. 

Dış bağlantılar

  • Halkapınar Kaymakamlığı16 Kasım 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • g
  • t
  • d
Anadolu tarihi zaman çizelgesi
Avrupa tarihi#Yakın ÇağYeni ÇağHaçlı seferleriİslam fetihleriDoğu Roma imparatorluğuEski RomaHellenistik YunanBabilDemir ÇağıBronz ÇağıGeç HititlerOrtaçağTrabzon Rum İmparatorluğuLazikaKolhaTürkiyeOsmanlı İmparatorluğuİznik İmparatorluğuİberya Krallığı (888-1008)Bagrationi HanedanıBitinyaUrartuLuvi KrallığıKilikyaRamazanoğulları BeyliğiAnadolu Selçuklu Devletiİberya KrallığıLidyaMitanniGeç HititlerAnadolu beylikleriİslam'ın yayılışıGalatyaAsurlularAkad İmparatorluğuKaramanoğulları BeyliğiArtuklu BeyliğiPontus KrallığıKaryaKizzuvatnaDulkadiroğulları BeyliğiEşrefoğulları BeyliğiEyyûbîlerİnaloğulları BeyliğiKommagene KrallığıİyonyaAssuvaKadı BurhâneddinEretna BeyliğiÇobanoğulları BeyliğiDânişmendliler BeyliğiBüyük İskenderPergamon KrallığıFrigyaArzavaHattilerKarakoyunlularİlhanlılarMoğollarSasanilerSelevkos İmparatorluğuLikyaAkkoyunlularKilikya Ermeni KrallığıPakraduni HanedanlığıErmeni Krallığı (antik)Ahameniş İmparatorluğuTroyaErmenistan Demokratik CumhuriyetiBizans imparatorluğuAsya (Roma eyaleti)Helenistik DönemMedlerTuvana KrallığıHititlerArgead hanedanıOsmanlı İmparatorluğu'nda milliyetçiliğin yükselişiKonstantinopolisKimmerlerTimurlu HanedanıAnkara MuharebesiMalazgirt savaşıSyllaeum savaşıIssus SavaşıPteira SavaşıKadeş Savaşıİstanbul'un fethiArkeolojik dönemlerAnadolu tarihi
  • g
  • t
  • d
Akdeniz
Doğu Anadolu
Ege
Güneydoğu Anadolu
İç Anadolu
Karadeniz
Marmara
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • GND: 4593964-0
  • kulturenvanteri.com: 65905
  • VIAF: 244288916
Taslak simgesiKonya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
 Hititler ile ilgili bu madde bir taslaktır. İçeriğini geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.
Taslak simgesiArkeoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.