Wangsa Syailendra

Wangsa Syailendra atau Dinasti Sailendra, ketika diasaskan, merupakan keluarga diraja terkemuka dari Jawa pada masa Medang.

Asal

Inskripsi Sailendra terawal bertarikh dari 778 (Inskripsi Kalasan). Kuasa Sailendra tertumpu di Dataran Kedu yang terletak di Jawa selatan-tengah. Kawasan ini adalah kawasan sawah yang memberikan keselamatan daripada serangan laut yang sering berlaku di pantai utara pulau itu.

Ekologi Daratan Kedu memerlukan kerjasama untuk memperuntukkan air kepada para penanam padi. Keturunan pemerintah tempatan muncul untuk mengawal dan menyelaraskan air di setiap sungai atau lembangan sungai. Menurut Clifford Geertz, sawah memerlukan banyak kerja untuk membina dan memeliharakan saliran, terusan, dan teres. Sesuatu keturunan yang dapat memobilisasikan tenaga kerja melebihi satu lembangan sungai akan dapat menguasai keturunan tempatan yang lain. Sailendra dapat memobilisasikan tenaga kerja melintasi sempadan-sempadan setiap lembangan sungai melalui penggunaan kuasa perlambangan yang dikaitkan kepada penggunaan upacara amal agama Hindu dan Buddha, termasuk inskripsi Sanskrit, sebuah istana bergaya India dan sebuah kraton, serta kuil-kuil dan tugu-tugu peringatan.

Sejarah

"Sailendra", nama wangsa yang diberikan oleh ahli sejarah bermaksud "penguasa gunung". Gelaran ini mungkin dipilih untuk menimbulkan kenangan pada gelaran sailaraja (raja gunung) yang dipergunakan oleh raja-raja Funan yang dituntut merupakan leluhur wangsa Sailendra. Gelaran ini sering termuncul dalam epigrafi Sailendra walaupun nama ini tidak semestinya digunakan oleh keturunan pemerintah tersebut. Pemerintah-pemerintah Srivijaya seringnya merujuk kepada diri sendir sebagai Sailendra di India untuk alasan-alasan yang tidak dapat dipastikan.

Selepas pembentukan Srivijaya, Sailendra mengekalkan hubungan yang rapat dengan Srivijaya, termasuk hubungan melalui perkahwinan. Hubungan bersaling antara kedua-dua kerajaan ini memastikan bahawa Srivijaya tidak perlu takut akan kemunculan satu pesaing Jawa, dan Sailendra mempunyai laluan ke pasaran antarabangsa. Sailendra menyertai perdagangan Jalanan Rempah antara China dan India, tetapi tahap penyertaannya tidak pernah dapat menyaingi Srivijaya. Penanaman padi intensif merupakan keluaran utama kerajaan Sailendra.

Sailendra melitupi Dataran Kedu dengan tokong dan kuil Buddha Vajrayana untuk merayakan dan menegaskan kuasa mereka. Kompleks kuil Borobudur yang dibina antara tahun 778 dan 824 merupakan pencapaian Sailendra yang terutama. Borobudur merupakan tugu peringatan agama Buddha yang pertama di Asia Tenggara, dan mempengaruhi pembinaan tugu-tugu peringatan yang kemudian, seperti Angkor Wat di Kemboja.

Menurut sumber Arab, kerajaan Sailendra (disebut Zabag atau Jawa) memerintah Sribuza (Srivijaya), Kalah (sebuah tempat di semenanjung Tanah Melayu, mungkin Kedah), dan Ramni (sebuah tempat di Sumatera, mungkin Lambri).^{[1]:20-23[2]:8-10, 30-31}

Garis masa

Sebahagian daripada siri tentang
Sejarah Indonesia
Prasejarah Manusia Jawa 1,000,000 BP Manusia Flores 94,000–12,000 BP Bencana alam Toba 75,000 BP Kebudayaan Buni 400 SM
Kerajaan Hindu-Buddha Kerajaan Salakanagara 130–362 Kerajaan Kutai 350–1605 Kerajaan Tarumanagara 358–669 Kerajaan Kalingga 500an–600an Kerajaan Melayu 600an Kerajaan Sriwijaya 600an–1025an Kerajaan Kanjuruhan 700an Wangsa Sailendra 800an–900an Kerajaan Galuh 669–1482 Kerajaan Medang 752–1006 Kerajaan Bali 914–1908 Kerajaan Sunda 932–1579 Kerajaan Kahuripan 1006–1045 Kerajaan Janggala 1042–1136 Kerajaan Kadiri 1045–1222 Kerajaan Dharmasraya 1183–1347 Kerajaan Singasari 1222–1292 Kerajaan Majapahit 1293–1527
Kerajaan Islam Penyebaran Islam di Indonesia 1200–1600 Kerajaan Aru 1225–1613 Kesultanan Ternate 1257–1914 Kesultanan Samudera Pasai 1267–1521 Kerajaan Pagaruyung 1347–1833 Kesultanan Brunei 1368–1888 Kesultanan Melaka 1405–1511 Kesultanan Sulu 1405–1851 Kesultanan Cirebon 1430–1677 Kesultanan Demak 1475–1554 Kesultanan Aceh 1496–1903 Kesultanan Banten 1526–1813 Kesultanan Kalinyamat 1527–1599 Kesultanan Pajang 1549–1587 Kesultanan Mataram 1558–1830 Kesultanan Kasepuhan 1679–1815 Kesultanan Kanoman 1679–1815 Kasunanan Kartasura 1680–1745 Kesultanan Siak 1725–1946 Kasunanan Surakarta 1745–1946 Kesultanan Yogyakarta 1755–1945 Kadipaten Mangkunegaran 1757–1946 Kadipaten Pakualaman 1813–1950 Kesultanan Deli 1814–1946 Kesultanan Riau-Lingga 1824–1911
Kerajaan Kristian Kerajaan Larantuka 1515–1904
Kolonialisme Eropah Portugis 1512–1850 VOC 1603–1800 Jeda kekuasaan Perancis dan Britania 1806–1815 Hindia Belanda 1800–1942 1945–1950
Kemunculan Indonesia Kebangkitan Nasional Indonesia 1908–1942 Pendudukan Jepun di Hindia Belanda 1942–1945 Revolusi Nasional Indonesia 1945–1949
Kemerdekaan Republik Indonesia Serikat 1949–1950 Demokrasi liberal 1950–1957 Demokrasi terpimpin 1957–1965 Transisi 1965–1966 Orde Baru 1966–1998 Reformasi 1998–sekarang
Portal Indonesia
l b s

• 770 Raja Sailendra bernama Raja Vishnu mula membina candi Borobudur.
• 790 Kerajaan Sailendra menyerang Chenla (Kemboja) dan memerintah Chenla hampir 12 tahun. Raja Sailendra sebenarnya berasal dari Thailand atau Kemboja.
• 825 Raja Sailendra bernama Samaratungga , cucu kepada Raja Vishnu berjaya menyiapkan candi Borobudur.
• Borobudur merupakan candi , monument agama Buddha di atas sebuah gunung berapi yang terletak antara Magelang dengan Yogyakarta. di atas Borobudur terdapat stupa-stupa atau binaan pemujaan yang cantik dan indah di mana penganut agama Buddha berdoa dan mencari restu.
• 835 Patapan dari Sanjaya mengambil alih Sailendra , menggantikan agama Buddha kepada agama Hindu. Raja Balitung pula memerintah Jawa Tengah. Ketika ini agama Buddha berkembang ke pulau Lombok dan lain-lain.
• 850 Balaputram menuntut kembali kekuasaaan Sailendra.
• Raja Sanjaya yang baru iaitu Raja Daksa di Jawa Tengah mula membina kuil Hindu di Prambanan.
• Raja Warmadewa merupakan pemerintah pulau Bali. Ketika ini epik Ramayana telah diterjemahkan ke dalam bahasa Jawa kuno.

Rujukan