Appelse walburg

Appelse walburg
AHN Digitaal hoogtemodel
Locatie
Locatie Appel
Coördinaten 52° 12′ NB, 5° 32′ OL
Status en tijdlijn
Oorspr. functie ringwalburg, smederij, graanopslag en landbouw
Erkenning
Monumentstatus Rijksmonument
Monumentnummer 532452
Portaal  Portaalicoon   Civiele techniek en bouwkunde

De Appelse walburg is een middeleeuwse ringwalburg en rijksmonument ten noorden van de buurtschap Appel in de Nederlandse gemeente Nijkerk.

Geschiedenis

De wallen werden in 2006 door Leendert de Boer ontdekt. In 2007 werd begonnen met onderzoek door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed dat in augustus 2011 werd afgerond en gepresenteerd aan de gemeente Nijkerk.

Archeologen hadden het terrein met een omvang van honderd bij zestig meter onderzocht. Binnen en buiten de wal, die in een ovaal zijn gesitueerd, werden sporen van een palissade gevonden. Binnen de wal een 11e-eeuwse hutkom en waterput. In de hutkom werden ijzersporen aangetroffen die er op wijzen dat de hut mogelijk in gebruik is geweest als bronsgieterij, smidse en opslagplaats van graan. Volgens de onderzoekers zou in dit gebied op grote schaal moerasijzererts zijn gewonnen en dat binnen de omwalling een smid en bronsgieter moeten hebben gewerkt. Binnen de walburg vond men een tweede (ronde) gracht met een diameter van dertien meter waar op het binnenterrein tussen de 13e en 17e eeuw een (deels) uit baksteen torenvormig voorraadgebouw zou hebben gestaan, een spieker. In de 18e en 19e eeuw zou het terrein volgens de aangetroffen akkerlaag en spitsporen in gebruik zijn geweest als akker.[1]

In de middeleeuwen kwamen alle boerderijen in de buurschap Appel in bezit van of het stift Elten of van het klooster Abdinghof bij Paderborn. Deze hadden zij verworven van graaf Wichman IV van Hamaland en de Veluwe en zijn nazaten. Het stift in Elten werd door Wichman gesticht. Abdinghof werd gesticht door zijn kleinzoon Meinwerk. De onderzoekers concluderen hier een verband mee te zien.[2] Mogelijk gaat het hier om het Hamalandse landgoed Appeltervika dat in het jaar 960 werd vermeld op een beslechtingsoorkonde.[3]

De ringwal wordt doorsneden door de voormalige spoorlijn van Nijkerk naar Ede. Het terrein is niet vrij toegankelijk.

Afbeeldingen

  • 19 augustus 2011
    19 augustus 2011
  • 19 augustus 2011
    19 augustus 2011
Bronnen, noten en/of referenties
  1. Omroep Gelderland,Oud-biologieleraar laat Laurens archeologische resten zien 8 oktober 2017. Gearchiveerd op 7 augustus 2020.
  2. Bram Wisse, Ringwalburg Appel wordt rijksmonument 17 augustus 2011. Gearchiveerd op 12 oktober 2017.
  3. Jaarboek voor Middeleeuwse Geschiedenis 5 geredigeerd door B.J.P. van Bavel op books.google.nl
· · Sjabloon bewerken

Aalst · Aardenburg · Acquoy · Aerdt · Agistaldaburg · Ahof · Aldenhaag · Aller · Ambe · Ammersoyen · Ampsen · Andelst · Angeroyen · Appelburg · Appelse walburg · Appeltern · Arler · Baak · Babberich · Baer · Baerle · Bakerbosch · Balgoij · Barlham · Batenburg · Beek · Beerenclaauw · Bemmel · Bevervoorde · Bergh · Biljoen · Bingerden · Blankenborg (Laren) · Blankenborg · Blauwe Huis · Blokhuis (Ravenswaaij) · Boelenham · Boetselaersborg · Borculo · Boswaai · Brakel · Den Brakel · Den Bramel · Bredevoort · Broekhuizen · Bronkhorst · Bruchem · Bruinhorst · Brunsberg · Bulkestein · Bunswaard · Burcht van Tiel · Buren · De Buurse · Byland · Byvanck · Caetshage · Camphuysen · De Cannenburch · de Cloese · Coldenhove · Culemborg · Dedinckweerd · Delwijnen · Didam · Diepenbroek · Hof te Dieren · Huis Dijck · Dikke Tinne · Doddendaal · Dodewaard · Doornenburg · Doornik · Doorwerth · Dooyenburg · Dorth · Doseburg · Drakenburg · Dreumel · Druten · Duivelshuis · Eerbeek · De Ehze · Elburg · Eldrik · Emmerik · Engelenburg · Groot Engelenburg · Engelrode · Enghuizen · Enspijk · De Essenburgh · Essenpas · Est · Fokkinck · Gameren · Geerestein · Geldermalsen · De Gelderse Toren · Geldersweerd · Gellicum · Gendt · Gennepestein · Glindhorst · Goudenstein · ‘s-Grevenhoef · Groot Hell · Groenlo · Groesbeek · Huis te Groesbeek · Grunsfoort · Gulden Spijker · Hackfort · Hackforts Veenhuis · Hagen · Hagevoort · Hamerden · Hanepol · Harreveld · Harslo · Hassink · Het Haveke · Hedel · Heeckeren · De Heegh · Hees · De Heest · Hellouw · Hemmen · Hernen · Motte van Hernen · Heumen · Heusden · Hoekelum · Hoekenburg · De Hoeve · De Hof · Hof d'Ooy · Hof van Arkel · Huis het Holt · Holthuis · Het Holtslag · Ter Horst · Houberg · St. Hubertus · Huissen · Hulhuizen · Hulkestein · Hulsen · Hunneschans bij De Duno · Hunneschans bij Uddel · Jonker Bloo · 't Joppe · De Kamp · Karssenberg · Kemnade · Keppel · Kermestein · Kernhem · Kervel · Kiefskamp · De Kinkelenburg · Klein Enghuizen · Kleverburg · Kortenhoeve · Laag Helbergen · Lakenburg · Landfort · Langen · Latenstein · De Lathmer · Lathum · Ter Lede · Leegpoel · Leemcuyl · Leeuwen · Leeuwenbergh · Lensenburg · Lent · Leur · Leuvenum · Leyenburg · Lichtenvoorde · Lievenstein · Loenen · Loevestein · Loil · Loowaard · Luynhorst · Hof te Maasbommel · Magerhorst · Malburgen · Malderburcht · Malsen · Manhorst · Marhulsen · De Marsch · Marveld · Mathena · Maurik · Medel · Medestein · 't Medler · Meinerswijk · De Mellard · Mensink · Mergelp · Meteren · 't Meyerink · Middachten · Millingen · Mussenberg · Nagelhorst · Nederhagen · Nederhemert · Neerijnen · Huis Neerijnen · De Nesch · Nettelhorst · Nieuwe Blokhuis · Nijburg · Nijenbeek · Old Putten · Notenstein · Nye Huis · Olde Spijker · Oldenaller · Oldenhof (Driel) · Oldenhof (Heteren) · De Ooij · Oolde · Oud Oolde · Oosterhout · Ophemert · Opijnen · Oud Ampsen · Oude Blokhuis · Het Oude Loo · Oude Voorst · Oudenborch · Oud-Wisch · Huis te Overasselt · Overeng · Overhagen · Overlaar · 't Oye · Palmestein · De Parck · Persingen · Plekenpol · Ploen · Pluimenburg · Poederoijen · Poelwijck · Poelwijk · De Pol (Dreumel) · Huis de Poll (Huis te Gietelo) · De Poll (Huissen) · Pollenbering · Pollenstein · Puttenstein · Het Raasink · Ravenhorst · De Rees · Ressen · Reuversweerd · Reygersfoort · Rhijnestein · Huis Rijswijk · Rode Toren · Roode Wald · Rosande · Rosendael · Rossum · Rumpt · Ruurlo · Rijsselt · Schadewijk · Schaffelaar · Scherpenzeel · Schoonbroek · Schoonderbeek · Schoonenburg · Schuilenburg · Schuilkerke · Hof te Seelbeek · Sevenaer I · Sevenaer II · Sinderen (Oude IJsselstreek) · Sinderen (Voorst) · Slangenburg · Sleeburg · Slimsijp · De Snor · Soelen · Spaansweerd · Spaldorp · Spijk · Staverden · Sterkenburg · Swanepol · Tarthorst · Teisterbant (Kerk-Avezaath) · Teisterbant (Kerkdriel) · Ter Dicke · Tolhuis · Tolhuis (Tiel) · Tollenburg · Tongerlo · Toren van Wely · Tuil · Ubbergen · Uilenburg (Ewijk) · Uilenburg (Heteren) · Ulenpas · Ulft · Upladen · Valburg · Valkhof · Vanenburg · Varik · Hof te Varsseveld · 't Velde · Velhorst · Verwolde · Vierakker · De Voorst · Voorstonden · Vorden · Vosbergen · Vredenburg · Vredestein (Driel) · Vredestein (Ravenswaaij) · Vuren · Waardenburg · Waddestein · Wadenoijen · Waede · Wageningen · Walfort · 't Waliën · De Wardt · Watergoor · Watermeerwijk · Wayenstein (Huis te Herwijnen) · Well (Huis van Malsen) · Weijenrade · Westenburg · Westerholt · Weurt · De Wiersse · Wijenburg (Echteld) · De Wildenborch · De Wildt · Wilp · Wilperhorst · Winssen · Wisch · Wychen · Wolfswaard · Woolbeek · Yrst · IJzendoorn · Zeeland · Zilveren Spijker · Zuilichem · Zwaluwenburg · Zwanenburg (Heerde) · Zwanenburg (Megchelen)