Linus (papież)

Linus
Linus z Etrurii
Λῖνος
Papież
Biskup Rzymu
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

ok. 10
Volterra

Data i miejsce śmierci

ok. 79
Rzym

Miejsce pochówku

bazylika św. Piotra

Papież
Okres sprawowania

64/68–76/79

Wyznanie

wczesne chrześcijaństwo

Kościół

rzymskokatolicki

Pontyfikat

ok. 64

Multimedia w Wikimedia Commons
Święty
męczennik
Ilustracja
Czczony przez

Kościół katolicki
Cerkiew prawosławną

Wspomnienie

23 września (Kościół katolicki)
5 listopada (Cerkiew prawosławna)

Atrybuty

mitra, pastorał, palma, krzyż

Linus z Etrurii (gr. Λῖνος, Linos; ur. ok. 10 w Volterra, zm. ok. 79 w Rzymie[1]) – święty Kościoła katolickiego i Cerkwi prawosławnej, papież w okresie najprawdopodobniej od ok. 64/68 do 23 września 76/79[2][3]. Imię świętego wymieniane jest w Pierwszej Modlitwie Eucharystycznej, czyli Kanonie rzymskim.

Linus był drugim, po św. Piotrze Apostole, biskupem Rzymu, czyli według tradycji katolickiej drugim papieżem. Do przełomu II i III wieku był jednak uważany za pierwszego papieża.

Życiorys

Jego życie i pontyfikat są praktycznie nieznane. Zachowało się o nim mało informacji. Pochodził z Etrurii, być może z Tuscji, gdzie miał przyjść na świat w miasteczku Volterra, jako syn Herkulanusa. Wspominają o nim najstarsze katalogi papieskie. Św. Ireneusz napisał: „Błogosławieni apostołowie, po założeniu i urządzeniu Kościoła, przekazali jego rządy i episkopat Linusowi”. O Linusie wspomina Paweł w swym drugim Liście do Tymoteusza (2 Tm 4,21)[2][4]. Przyjmuje się, że był koadiutorem św. Piotra, co sprawiało, że zajmował pierwsze miejsce wśród społeczności gmin chrześcijańskich w Rzymie[3].

Jako następca św. Piotra wsławił się napomnieniem adresowanym do kobiet, aby w świątyni nakrywały głowy welonem, czego zresztą wymagał już św. Paweł Apostoł. Chodziło mu zapewne o to, by ich fryzury i ozdoby do włosów nie stawały się przyczyną roztargnienia mężczyzn. Linus miał być według Ireneusza i Euzebiusza towarzyszem św. Pawła, który przesłał z Rzymu pozdrowienia Tymoteuszowi w Efezie[5].

W czasie jego pontyfikatu trwała wojna żydowska, zakończona zburzeniem Jerozolimy i Świątyni przez wojsko Tytusa Flawiusza[3].

Po kilkunastu latach rządzenia Kościołem w Rzymie zmarł, jak głosi legenda, śmiercią męczeńską i został pochowany obok św. Piotra[5].

Natomiast w VI wieku pojawiło się pismo apokryficzne, sygnowane jego imieniem pt. Martyrium beati Petri Apostoli a Lino conscriptum. Kościół katolicki wspomina go 23 września[2]. Cerkiew prawosławna wspomina go 5 listopada[6].

Jest wymieniany w Kanonie rzymskim Mszy św. (w 1. Modlitwie Eucharystycznej w zreformowanej mszy posoborowej) po wspomnieniu Maryi, św. Józefa i świętych apostołów jako pierwszy z pozostałych świętych wymienianych w pierwszej części Kanonu[7][8].

Zobacz też

Przypisy

  1. Linus, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-09-14] .
  2. a b c Rudolf Fischer-Wollpert: Leksykon papieży. Kraków: Znak, 1996, s. 15. ISBN 83-7006-437-X.
  3. a b c Kazimierz Dopierała: Księga papieży. Poznań: Zysk i S-ka, 2019, s. 29. ISBN 978-83-8116-793-2.
  4. Ireneusz z Lyonu: Against Heresies (Book III, Chapter 3). [dostęp 2021-05-04].
  5. a b John N. D. Kelly: Encyklopedia papieży. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1997, s. 17. ISBN 83-06-02633-0.
  6. 5 Νοεμβρίου. ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ. [dostęp 2017-06-10]. (gr.).
  7. MSZA TRYDENCKA + ORDO MISSAE + Obrzędy stałe Mszy św. + SANCTUS.pl [online], sanctus.pl [dostęp 2022-03-07] .
  8. PIERWSZA MODLITWA EUCHARYSTYCZNA [online], ordo.pallotyni.pl [dostęp 2022-03-07] .

Bibliografia

  • Pope St. Linus. Catholic Encyclopedia. [dostęp 2012-06-04]. (ang.).
  • p
  • d
  • e
I wiek
II wiek
  • 6. Aleksander I
  • 7. Sykstus I
  • 8. Telesfor
  • 9. Hygin
  • 10. Pius I
  • 11. Anicet
  • 12. Soter
  • 13. Eleuteriusz
  • 14. Wiktor I
  • 15. Zefiryn
III wiek
IV wiek
V wiek
VI wiek
VII wiek
VIII wiek
  • 85. Jan VI
  • 86. Jan VII
  • 87. Syzyniusz
  • 88. Konstantyn
  • 89. Grzegorz II
  • 90. Grzegorz III
  • 91. Zachariasz
  • 92. Stefan II
  • 93. Paweł I
  • 94. Stefan III
  • 95. Hadrian I
  • 96. Leon III
IX wiek
X wiek
XI wiek
XII wiek
XIII wiek
XIV wiek
XV wiek
XVI wiek
XVII wiek
XVIII wiek
XIX wiek
XX wiek
XXI wiek
Zobacz też
Papieże elekci
Inne postacie

  • Kategoria Papieże
  • p
  • d
  • e
Uznani za świętego
bez formalnej kanonizacji
Święci Kościołów
katolickiego i prawosławnego
Święty tylko
Kościoła prawosławnego
  • Liberiusz
Święci tylko
Kościoła katolickiego
Formalnie
kanonizowani i
beatyfikowani
przez Kościół katolicki

  1. Na powyższej liście każdy papież wyniesiony na ołtarze zostaje wpisany według pontyfikatu
  2. Kanonizowany bez zatwierdzenia cudu
  • ISNI: 0000000017489683
  • VIAF: 69725489
  • LCCN: nb2007023073
  • GND: 118780107
  • SUDOC: 175371016
  • J9U: 987007397422105171
  • CANTIC: a10325505
  • WorldCat: lccn-nb2007023073