Pilihan raya kecil Batang Ai 2009

Pilihan raya kecil kerusi Dewan Undangan Negeri (DUN) Batang Ai di Sarawak akan diadakan 7 April 2009 serentak dengan Pilihan raya kecil Bukit Gantang dan Pilihan raya kecil Bukit Selambau.

Latar belakang

Pada 24 Februari 2009, kerusi Dewan Undangan Negeri (DUN), Batang Ai kosong ekoran kematian penyandangnya, Datuk Dublin Unting Ak. Ingkot daripada Barisan Nasional (BN).^[1] Unting, yang merupakan Menteri Muda Pertanian dan Menteri Muda Sukan Sarawak, meninggal dunia di Pusat Perubatan Pakar Normah, pada pukul 1.25 pagi akibat serangan angin ahmar yang dialaminya sejak 22 Mei 2008. Pada pilihan raya negeri Mei 2006, beliau menewaskan Nicholas Bawin Anggat dari Parti Kebangsaan Sarawak (SNAP) dengan majoriti 806 undi.^[2]

Profil Parlimen

Tahun	Ahli Parlimen	Parti	Lawan	Parti Lawan	Majoriti
1970	David Kelambu Ak. Jemut	SNAP
1974	David Kelambu Ak. Jemut	SNAP
1979	Sylvester Langit	SNAP	David Kelambu a Jemut
1982	Mikai Mandau	BEBAS	Albert Kelinsing Manau
1991	Datuk Dublin Unting Ak. Ingkot		Mikai Mandau	BN	83
1996	Datuk Dublin Unting Ak. Ingkot	BN-PBDS	Albert Klinsing Ak. Manau	BEBAS	2,555
2001	Datuk Dublin Unting Ak. Ingkot	BN-PBDS	Menang Tanpa Bertanding	-	-
2006	Datuk Dublin Unting Ak. Ingkot	BN-PBDS	Nicholas Bawin Anak Anggat	SNAP	806

Calon bertanding

Nama calon	Parti
Malcom Mussen Lamoh	Barisan Nasional-Parti Rakyat Sarawak (PRS)
Jawah Gerang	Parti Keadilan Rakyat (PKR)

Calon Barisan Nasional

Pada 14 Mac 2009, BN Sarawak sebulat suara telah memilih calon BN adalah dari Parti Rakyat Sarawak (PRS) manakala Presiden PRS, Datuk Seri Dr James Jemut Masing berkata PRS telah mencalonkan Malcom Mussen Lamoh, jurutera di Jabatan Pertanian.^[3]

Calon Pakatan Rakyat

Pada mulanya Nicholas Bawin Anggat, pengerusi PKR Batang Ai serta bekas anggota Parlimen Lubok Antu selama lima penggal Jawah Gerang, yang menyertai PKR pada Disember 2008, menjadi tumpuan kerana seorang daripada mereka dispekulasi akan dipilih untuk menentang BN.^[4] Kemudian, pada 23 Mac 2009 secara rasminya Jawah Gerang menjadi calon PKR pada pilihan raya ini.^[5]

Calon lain

Seorang penerbit majalah budaya, pendidikan dan hiburan Iban, Johnny anak Chuat, menawarkan diri sebagai calon bebas pada 20 Mac 2009. Beliau berasal dari Batang Lemanak, Lubuk Antu, Sarawak.^[6] Namun beliau tidak menghantar borang pencalonan semasa hari penamaan calon tetapi menyokong pula calon dari PKR.

Suasana pilihan raya

Pra pilihan raya

Pakatan Rakyat tidak berpuas hati dengan Kementerian Dalam Negeri menggantung dua akhbar Pakatan Rakyat selama tiga bulan. PR menganggap tindakan menggangtung akhbar rasmi PAS, Harakah dan akhbar rasmi PKR, Suara Keadilan secara langsung menghalang kempen media kedua-dua parti bagi menghadapi tiga pilihanraya kecil.^[7] Kementerian Dalam Negeri berkata Harakah milik PAS dan Suara Keadilan milik Parti Keadilan Rakyat (PKR) didapati kerap kali mengeluarkan artikel yang mempersoalkan kedudukan raja-raja selain cenderung mengsensasikan berita-berita yang berunsur fitnah dan mengelirukan yang mewujudkan salah faham di kalangan masyarakat.^[8]

Timbalan Perdana Menteri, Datuk Seri Najib Tun Razak berkata, pendekatan projek pembangunan ‘mi segera’ yang setiap kali dijalankan UMNO dan Barisan Nasional dalam masa kempen pilihan raya tidak diamalkan di tiga pilihan raya kecil 2009 kerana usaha membantu rakyat miskin merupakan tugas berterusan dan melibatkan pembangunan bersepadu dalam jangka panjang.^[9]

Hari penamaan calon

Pada mulanya tiga calon menyatakan hasrat, namun hanya dua orang yang menghantar borang pencalonan iaitu calon dari Barisan Nasional dan Parti Keadilan Rakyat menjadikan perlawanan satu lawan satu.

Kempen pilihan raya

Akibat akhbar mereka digantung, PAS dan PKR masing-masing menerbitkan akhbar pengganti yang diberi nama Hujah dan Suara Keamanan.^[10] Walau bagaimanapun, selelah Perdana Menteri baru menjawat jawatannya pada 3 April 2009, larangan kedua-dua akhbar itu ditarik balik. Selain itu beliau juga membebaskan 13 tahanan ISA di Perak.^[11]

Kementerian Dalam Negeri (KDN) mengatakan isu pembunuhan Altantuya Shaariibuu dan keputusan Sultan Perak dilarang untuk dibangkitkan oleh parti-parti yang bertanding dalam kempen tiga pilihanraya kecil di Bukit Gantang, Bukit Selambau dan Batang Ai. Syarat baru itu dinyatakan sebagai perkara 3.5 dan 3.6. Syarat 3.5 mengatakan bahawa penceramah tidak boleh menghasut serta mempersoal keputusan yang dibuat oleh Institusi Raja manakala syarat 3.6 pula berkata 'tidak boleh sentuh isu Altantuya, isu perkauman dan isu keagamaan'. Dalam pada itu, syarat 3.7 pula berkata, 'kehadiran orang ramai adalah tanggungjawab pihak penganjur untuk mengawal mereka, jika kehadiran melimpah hingga di luar kawasan permit yang dipohon, pihak polis akan mengambil tindakan'.^[12]

Hari pengundian

Kedua-dua calon mempunyai hak untuk mengundi pada pilihan raya kali ini. Calon Barisan Nasional (BN) Malcolm Mussen Lamoh mengundi di Rumah Renggiev Bukong manakala calon Parti Keadilan Rakyat (PKR), Jawah Gerang mengundi di SK Nanga Kumpang, Engkilili.^[13]

Keputusan pilihan raya

Dewan Undangan Negeri: Pilihan raya kecil Batang Ai, 2009

Parti		Calon	Undian	%	±%
	BN-PRS	Malcom Mussen Lamoh	3,907		-
	PKR	Jawah Gerang	2,053		-
		undi rosak	59		-
Majoriti			1,854		-
Peratusan mengundi			6,019	75.32	-

Rentetan

Portal berita Malaysiakini pada 11 Julai 2009 melaporkan Presiden PAS Datuk Seri Abdul Hadi Awang menyalahkan kekalahan pembangkang pada pilihan raya kecil Dewan Undangan Negeri Batang Ai disebabkan pengundi yang memakai cawat tidak tahu mengundi dengan betul.

Pada 24 Julai 2009, Timbalan Ketua Menteri Sarawak, Tan Sri Alfred Jabu mahu Hadi meminta maaf kepada masyarakat Iban, terutamanya di Lubok Antu. Cawat tidak lagi dipakai kecuali semasa persembahan tarian tradisional dan semasa pakaian tradisional dipamerkan.^[14]

Rujukan