Huis te Oosterwijk

Huis te Oosterwijk

Huis Oosterwijk in 1646-1647, door Roelant Roghman
Locatie	Oosterwijk
Gebouwd in	14e eeuw
Gesloopt in	1860/1987

Huis te Oosterwijk in 1750, door Paulus van Liender

Het Huis te Oosterwijk of Eterwijk was een kasteel in het Nederlandse dorp Oosterwijk, provincie Utrecht. Van het kasteel is alleen de vroeg 16e-eeuwse kelder bewaard gebleven.

Geschiedenis

De oudste vermelding van het kasteel Oosterwijk dateert uit 1407. Graaf Willem van Beieren beleende toen Jan van Herlair met de hoge heerlijkheid en het kasteel Oosterwijk. Jan had het kasteel overigens al eerder ontvangen van de heer van Arkel, die vermoedelijk ook de bouwheer van het slot was.

In de 16e eeuw kwam kasteel Oosterwijk in handen van de familie Van Liere, die het kasteel heeft herbouwd.

Rond 1860 volgde de afbraak van een groot deel van het kasteel. Het deel dat overbleef werd in gebruik genomen als pastorie. Nadat het gebouw in 1984 door brand was getroffen werd het in 1987 gesloopt. Op dezelfde locatie werd in 1988 een nieuw huis gebouwd, waarbij de 16e-eeuwse kelder behouden is gebleven.

Beschrijving

Het is niet bekend hoe het middeleeuwse kasteel er uit heeft gezien. Afbeeldingen uit de 17e en 18e eeuw tonen het kasteel zoals dat door de familie Van Liere is opgetrokken. Het gaat dan om een omgracht kasteel van drie vleugels in een u-vorm, met op zowel de binnenplaats als aan de westzijde een achthoekige toren. De vleugels aan de west- en noordzijde hadden twee bouwlagen, de vleugel aan de oostzijde had één bouwlaag.

Het kasteelterrein was ommuurd en had op de hoeken twee ronde torens. Aan de zuidzijde was een stenen poort die toegang gaf tot het kasteelterrein.

Mogelijk is het afgebeelde kasteel gebouwd op de voormalige voorburcht. De toegangsbrug die aan de noordzijde naar de gevel van de oostvleugel leidde, zou de oorspronkelijke verbinding zijn geweest tussen de middeleeuwse voor- en hoofdburcht. Het oorspronkelijke kasteel moet dan ten noorden van de huidige kasteelplaats hebben gestaan.

Bronnen, noten en/of referenties

Eterwijk – Huis te Oosterwijk, Kastelenlexicon
van Groningen, Catharina L. (1989). De Vijfheerenlanden met Asperen, Heukelum en Spijk. SDU uitgeverij / Rijksdienst voor de Monumentenzorg, "Kastelen", pp. 154-155. Gearchiveerd op 27 november 2022.