Kryptoksantyna

Kryptoksantyna
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
(R)-3,5,5-trimetylo-4-[3,7,12,16-tetrametylo-18-(2,6,6-trimetylocykloheks-1-enylo)-oktadeka-1,3,5,7,9,11,13,15,17-nonaenylo]-cykloheks-3-enol
Inne nazwy i oznaczenia
(3R)-β,β-karoten-3-ol, kryptoksantan (R)-all-trans-β-karoten-3-ol, hydroksy-β-karoten
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C40H56O

Masa molowa

552,85 g/mol

Wygląd

czerwone kryształy[1][2]

Identyfikacja
Numer CAS

472-70-8

PubChem

5281235

DrugBank

DB15914

SMILES
O[C@@H]2C/C(=C(/C=C/C(=C/C=C/C(=C/C=C/C=C(/C=C/C=C(/C=C/C1=C(\C)CCCC1(C)C)C)C)C)C)C(C)(C)C2)C
InChI
InChI=1S/C40H56O/c1-30(18-13-20-32(3)23-25-37-34(5)22-15-27-39(37,7)8)16-11-12-17-31(2)19-14-21-33(4)24-26-38-35(6)28-36(41)29-40(38,9)10/h11-14,16-21,23-26,36,41H,15,22,27-29H2,1-10H3/b12-11+,18-13+,19-14+,25-23+,26-24+,30-16+,31-17+,32-20+,33-21+/t36-/m1/s1
InChIKey
DMASLKHVQRHNES-FKKUPVFPSA-N
Właściwości
Rozpuszczalność w wodzie
słabo rozpuszczalna[3]
w innych rozpuszczalnikach
dobrze rozpuszczalna w benzenie i chloroformie[1], pirydynie i CS
2, słabiej w metanolu, etanolu, eterze naftowym i ligroinie[2]
Temperatura topnienia

160 °C[1][4]

Niebezpieczeństwa
Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2017-08-22]
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Substancja nie jest klasyfikowana jako
niebezpieczna według kryteriów GHS
(na podstawie podanej karty charakterystyki).
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Kryptoksantyna (E161c) – organiczny związek chemiczny z grupy ksantofili (podgrupa karotenoidów). Jest naturalnym pigmentem, występującym w przyrodzie. Został wyizolowany z płatków i owoców miechunki (Physalis)[2]. Rośliny tej używa się również do produkcji pigmentu do celów przemysłowych[3].

Po krystalizacji z mieszaniny benzenu i metanolu przyjmuje postać ciemnoczerwonych słupków[1], natomiast z mieszaniny metanolu i eteru dietylowego wykrystalizowuje tworząc czerwone płatki o metalicznym połysku[2]. Dopuszczalne dzienne spożycie wynosi 5 mg/kg[3].

Przypisy

  1. ↑ a b c d CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M.W.M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, s. 3-94, ISBN 978-1-4987-5429-3  (ang.).
  2. ↑ a b c d Cryptoxanthin, [w:] Merck Index. An Encyclopedia of Chemicals, Drugs, and Biologicals, wyd. 14, Whitehouse Station, New Jersey: Merck & Company, 2006, ISBN 978-0-911910-00-1, OCLC 938242785  (ang.).
  3. ↑ a b c E161c: Kryptoksantyna [online], Food-Info [dostęp 2010-12-21] .
  4. ↑ Cryptoxanthin, [w:] ChemIDplus, United States National Library of Medicine [dostęp 2017-08-22]  (ang.).