Daerah Port Dickson

Koordinat: 2°31′26″N 101°48′35″E / 2.523918494393872°N 101.80975207496563°E / 2.523918494393872; 101.80975207496563Koordinat: 2°31′26″N 101°48′35″E / 2.523918494393872°N 101.80975207496563°E / 2.523918494393872; 101.80975207496563Negara MalaysiaNegeri Negeri SembilanPusatPort DicksonPihak berkuasa tempatanMajlis Perbandaran Port DicksonPentadbiran • Pegawai daerahKhairy MaamorKeluasan • Jumlah572.35 km² (220.99 batu persegi)Penduduk • Jumlah128,689 • Kepadatan220/km² (580/batu persegi)Zon waktuUTC+8 (WPM) • Musim panas (DST)UTC+8 (Tidak diamalkan)PoskodNombor telefon+6-06Nombor plat kenderaanN

Daerah Port Dickson merupakan sebuah daerah di Negeri Sembilan, Malaysia. Daerah ini terletak di barat daya Negeri Sembilan bersempadan dengan daerah Seremban di utara, Rembau di timur, negeri Selangor di barat laut, negeri Melaka di tenggara dan Selat Melaka barat dan selatan. Daerah ini satu-satunya daerah di Negeri Sembilan yang mempunyai persisiran pantai. Daerah ini juga merupakan satu-satunya daerah di dalam Negeri Sembilan yang penduduknya tidak mengamalkan adat perpatih.

Etimologi

Nama "Dickson" diambil bersempena dengan nama pegawai tinggi British bernama Sir John Frederick Dickson yang telah ditempatkan di Negeri-negeri Selat pada akhir abad ke-19. Perkataan "Port" pula bermaksud pelabuhan.^[2]

Sejarah

Pada abad ke-19, sebahagian daerah Port Dickson pada asalnya merupakan sebuah wilayah dalam Kesultanan Selangor. Wilayah taklukan Kesultanan Selangor telah melebar ke Lukut, Labu, Rekoh hingga ke Sungai Raya di Linggi. Akibat perluasan kuasa tersebut, telah berlaku pertikaian sempadan antara Selangor dan Sungai Ujong. Masalah sempadan di antara negeri Selangor dengan Sungai Ujong berpunca bila orang-orang Bugis mulai bertapak dan berpengaruh di Selangor di awal abad ke-18. Kedudukan Sungai Sepang pada asalnya adalah di dalam Sungai Ujong tetapi telah menjadi wilayah Selangor semasa orang-orang Bugis memperluaskan kuasa hingga ke Sungai Linggi. Sungai Linggi merupakan kawasan Dato’ Kelana Sendeng, Undang Luak Sungai Ujong pada waktu itu. Beliau bertanggungjawab terhadap kutipan hasil cukai bijih di kawasan itu.

Pada tahun 1862, Dato’ Kelana Sendeng telah menyampaikan bantahannya kepada Sultan Abdul Samad kerana Negeri Selangor mengambil Sungai Linggi dan Tanjung Tuan. Ekoran daripada ini maka dalam tahun 1863, Raja Abdullah sebagai wakil negeri Selangor telah berunding dengan Dato’ Kelana Sendeng untuk menyelesaikan pertelingkahan sempadan tersebut. Dalam rundingan itu Raja Abdullah dengan berat hati terpaksa menyerahkan kawasan Lukut dan Sungai Linggi kepada Sungai Ujong secara lisan. Namun, pembesar-pembesar negeri Selangor masih terus memerintah Lukut dan Sungai Linggi.

Pada 10 Februari 1878, satu perjanjian telah termeterai antara Sultan Abdul Samad dengan Tunku Syed Abdul Rahman, Dato' Klana Sungai Ujong. Namun, perjanjian itu telah dibantah oleh Raja Bot yang memerintah Lukut kerana beliau tidak diajak berunding mahupun diminta pendapatnya dalam rundingan mengenai perjanjian itu. Raja Bot membantah keras mengenai keputusan memasukkan Lukut dalam pemerintahan Sungai Ujong kerana daerah itu adalah kepunyaan ayahandanya, Raja Jumaat.

Pada 30 Julai 1880, persetujuan penyerahan Lukut kepada Sungai Ujong telah dicapai setelah satu rundingan di antara Sultan Abdul Samad, Dato’ Kelana Sungai Ujong Tunku Syed ‘Abdul Rahman, Tunku Klana Petra Sri Jaya, Raja Bot bin Raja Jumaat dan Raja Daud bin Raja Sulaiman yang telah diadakan di Singapura.

Pada tahun 1889, British telah membuka perbandaran baru iaitu Pekan Port Dickson sebagai pusat pentadbiran, pelabuhan dan pusat ekonomi. Pada 8 Ogos 1895, Konfederasi Negeri Sembilan yang baharu telah dibentuk merangkumi lima daerah iaitu Seremban, Jelebu, Kuala Pilah, Tampin dan Pantai Laut (Coast). Selepas kemerdekaan, Pantai Laut telah ditukar nama ke Port Dickson semula.^[3]

Pentadbiran

Daerah Port Dickson ditadbir oleh Majlis Perbandaran Port Dickson dan terbahagi kepada lima mukim. Pusat pentadbiran daerah ini terletak di Port Dickson. Terdapat dua bandar dan 14 pekan di dalam daerah ini.^[4]

Mukim

1. Mukim Jimah
2. Mukim Linggi
3. Mukim Pasir Panjang
4. Mukim Port Dickson
5. Mukim Si Rusa

Bandar dan pekan

1. Bandar Port Dickson
2. Bandar Teluk Kemang
3. Pekan Lukut
4. Pekan Pasir Panjang
5. Pekan Pengkalan Kempas
6. Pekan Chuah
7. Pekan Port Dickson
8. Pekan Teluk Kemang
9. Pekan Bukit Pelanduk
10. Pekan Linggi
11. Pekan Air Kuning
12. Pekan Sungai Menyala
13. Pekan Bagan Pinang
14. Pekan Tanah Merah Utara
15. Pekan Tanah Merah Selatan
16. Pekan Jemima

Demografi

Berdasarkan bancian Malaysia 2020 jumlah penduduk di Daerah Port Dickson ialah seramai 128,689 orang dengan kepadatan penduduk 221 orang perkilometer persegi yang dikategorikan sebagai taburan penduduk padat. Lebih separuh penduduk di daerah ini merupakan Bumiputera, membentuk 55 peratus penduduk. Kaum kedua terbesar merupakan kaum Cina diikuti India. Sebanyak lima peratus penduduk merupakan bukan warganegara.^[5]

Nisbah penduduk lelaki kepada penduduk wanita ialah 113:100. Terdapat 50,398 tempat kediaman dengan sebanyak 32,697 isi rumah. Purata saiz isi rumah pula dicatatkan seramai empat orang dalam sebuah rumah. Lebih 87 ribu penduduk dalam kalangan umur bekerja, 33 ribu dalam golongan muda dan selebihnya tujuh ribu orang merupakan warga tua.

Kewarganegaraan	Kaum	Jumlah
Warganegara Malaysia	Bumiputera	67,695
	Cina	31,236
	India	22,893
	Lain-lain	765
Bukan warganegara	N/A	6,100

Agama	Jumlah	%
Islam	71,939	55.9
Buddha	29,892	23.2
Hindu	22,240	17.3
Kristian	2,448	1.9
Lain-lain	1,716	1.3
Tidak beragama	451	0.4
Tidak diketahui	3	0.0

Ekonomi

Antara sektor yang banyak menyumbang kepada ekonomi daerah Port Dickson termasuklah perlancongan, perniagaan, perindustrian, pertanian dan perikanan. Sektor perlancongan, perniagaan dan perindustrian lebih tertumpu di kawasan persisiran pantai yang menarik kedatangan ramai pelancong. Sektor pertanian pula lebih tertumpu kepada perladangan sawit di mukim Jimah.^[6]

Rujukan